
نقاشی کاریکاتوری چیست؟
نقاشی کاریکاتور زیر شاخه هنرهای تجسمی و یکی از انواع شاخههای طراحی و نقاشی محسوب میشه. در این مدل نقاشی صورت افراد داخل نقاشی حالت مضحک و طنز داره و قسمتهای صورت خیلی اغراقآمیز رسم میشه.
اغراق در طرح چهره و اعضای صورت در این سبک عنصر اصلی این نوع طراحیه و بدون این اغراق نقاشی دیگه کاریکاتور محسوب نمیشه و یک نقاشی سادهست. میتونیم بگیم این اثر هنری قدمت ۱۹۰۰ داره و اولین نقاشی کاریکاتور در همون سالها کشف شده.
البته این سبک نقاشی مدلهای مختلفی داره، ولی معمولا نقاشیهای کاریکاتوری رسم چهره هستن.
اگه شما هم طرفدار دو آتیشه پادکستهای آموزشی هستین و فرصت خوندن این مقاله رو هم ندارین، بهتون پیشنهاد میکنیم که پادکست نقاشی کاریکاتور رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست فاب باشین🎧🎙📚
اصول نقاشی کاریکاتور
توی این مقاله درباره اصول و قواعد یک نقاشی کاریکاتور ساده صحبت میکنیم و سعی داریم با شرح طراحی کاریکاتور ساده کمی بیشتر درباره درک این نوع نقاشی صحبت کنیم.
کمی قبلتر گفتیم این اثر هنری میتونه با تکنیکها و استایلهای مختلفی طرح بشه، ولی قانونها و اصولی که در ادامه به اونها اشاره بیشتری میکنیم در تمامی تکنیکها یکسانه و باید همه این قوانین رو رعایت کنیم.
البته یکسری اصول طراحی کاریکاتور با اصول طراحی چهره یکیه و بهتره برای نقاشی کاریکاتور ساده از ابتدا تمام قوانین رو یاد بگیریم.

همانند کردن در نقاشی کاریکاتور
اولین و مهمترین عنصر یک نقاشی کاریکاتور ساده همانندسازیه. یعنی وقتی شما اثری رو خلق میکنین باید در نگاه اول مدل نقاشی شما شناسایی بشه. یک اثر خوب باید بتونه با حفظ تمامی اصول واقعیت سوژه رو به خوبی به تصویر بکشه.
اغراق رکن اصلی نقاشی کاریکاتور
میتونیم بگیم این اغراق کردنه که ماهیت اصلی این اثر هنری رو میسازه. بدون اغراق این اثر هنری کاریکاتور نیست. در مقدمه متن گفتیم که جوهره اصلی این سبک نقاشی تکیه بر نقص و کاستیهای چهره و اغراقآمیز و طنز کردن همین نقصهاست. البته شدت این اغراق باید اصولی اجرا بشه.
رسوندن پیام در نقاشی کاریکاتور
معمولا این مدل اثر هنری حاوی پیامیه که نقاش میخواد اون رو به مخاطب خودش برسونه. هنرمند در این اثر هنری تلاش میکنه تا پیامی رو به صورت غیرمستقیم به مخاطبها برسونه. این پیام میتونه انواع مختلفی داشته باشه و هنرمند با استفاده از عنصر اغراق میتونه راحتتر پیامی رو در نقاشی خودش قرار بده.
مراحل اولیه نقاشی کاریکاتور چهره
برای داشتن یک اثر هنری خوب بهتره از یادگیری اصولی طراحی چهره شروع کنیم. میتونیم این آموزش رو به ۷ مرحله تقسیم کنیم:
- حالت سر؛
- چشم چپ؛
- چشم راست؛
- ابروها؛
- مژه؛
- بینی؛
- دهان؛

با زیاد و کم کردن فاصله این پنج مورد میشه هزاران چهره جدید و متفاوت طراحی کرد. برای کشیدن کاریکاتور چهره اول باید این ۷ تا مورد کشیده بشن و بعد جزئیات دیگهای مثل خال، چین و چروک، ریش و سبیل و مو، در آخر به نقاشی اضافه بشه. عنصر اغراق یکی از مهمترین عنصرهای خلق یک اثر هنری خوبه و برای انجام این کار از راه سه مرحله میتونیم این کار رو انجام بدیم:
- تغییر فاصله هر یک قسمتهای صورت با هم.
- تغییر اندازه هر یک از قسمتها نسبت به دیگری.
- تغییر زاویه قرار گرفتن هر یک از قسمتهای صورت.
تاثیر خوب دیدن و بررسی پروژه
خوب دیدن سوژه یکی از مهمترین قوانین برای همه هنرمندهای تجسمیه. پس یک هنرمند کاریکاتور هم از این قانون مستثنا نیست. استادهایی که نقاشی کاریکاتوری به هنرجوهای خود میدن اولین نکتهای که به هنرآموز میگن خوب دیدن سوژهست.
کسی که میخواد این هنر رو شروع کنه باید نگرشی متفاوت به اطراف خودش داشته باشه. این هنرمند از همون نگاه خلاقی که داره استفاده میکنه و یک عضو از اون سوژه پیدا میکنه و روی همون مانور میده.
نکتههایی مهم که حتما باید اونها رو رعایت کرد:
- در خلق این سبک به تناسب دقت کنین.
- اگه عضوی رو برای عنصر اغراق انتخاب کردین سایر قسمتها هم باید به تناسب اون تغییر کنن.
برای مثال اگه بخوایم در قسمت فاصلههای چشمها اغراق کنیم باید اندازه سر و صورت هم به تناسب اون تغییر کنه.
طراحی سر سوژه در نقاشی کاریکاتور ساده
برای این که نقاشی ما بینقص به نظر برسه باید به طراحی سر در این اثر هنری دقت زیادی کنیم. معمولا معلمها برای یاد دادن نقاشی کاریکاتور به هنرآموز وقتی زیادی برای آموزش کشیدن سر سوژه میذارن. اگه برای طراحی سر وقت بیشتری بذاریم و توجه بیشتری به این موضوع بکنیم، کشیدن قسمتهای دیگه نقاشی سادهتر میشه. چون بقیه قسمتها رو به تناسب سر باید رسم کرد.
- برای شناسایی حالت سر سوژه، چشمهاتون رو ریز کنین و نیمه بسته به سوژه نگاه کنین.
- قسمتهایی که مهم هستن و امکان اغراق در اونها وجود داره رو پیدا کنین.
- کل صورت رو به دو قسمت تقسیم کنین و قسمتهایی که صورت سوژه در اون متقارن نیست رو پیدا کنین.
- اگه سر سوژه به جسم خاصی شباهت داشت از همون قسمت برای اغراق استفاده کنین.
کشیدن چشمها در خلق کاریکاتور
چشمها قسمتی از چهرهست که میتونیم مانور زیادی روی اون بدیم. رسم چشمها همونطور که خیلی ساده به نظر میان، تناسب اونها هم خیلی مهمه. رعایت کردن تناسبات در کشیدن چشمها تاثیر خیلی زیادی در کار شما داره.

برای این که بتونین دقیقتر چشمهای سوژه رو رسم کنین این قانونها رو در کارتون رعایت کنین:
- اندازه اغراق در چشمهای نقاشی به کره چشم بستگی داره.
- در مرحله اول بهتره این عضو رو به یک شکل ساده ببینیم و قسمتهای جزئی رو بعد از پیدا کردن شکل کلی چشم به نقاشی اضافه کنیم.
- توجه کردن به خط و خطوطی که دور چشمها وجود داره در پیدا کردن فرم چشم کمک زیادی میکنه.
- وقتی خواستین روی چشم اغراق داشته باشین به تناسب قسمتهای دیگه هم توجه کنین.
مرحله آخر کشیدن بینی در کاریکاتور
در آخرین مرحله نقاشی کاریکاتور به سراغ کشیدن بینی میریم. برای کشیدن بینی هم مثل چشمها باید دقت زیادی به خرج بدیم. برای کشیدن بینی حتما به تناسب اون هم دقت زیادی کنین. خیلی از هنرمندان برای اغراق از بینی استفاده میکنن و این عضو رو مورد توجه قرار میدن. برای کشیدن بینی در این اثر هنری باید به چند فاکتور دقت زیادی کنیم:
- بینی سوژهتون رو از زاویههای مختلف بررسی کنین.
- زمانی که شما میخواین طراحی کنین بسته به زاویه بینی اغراق و تناسبتون هم باید متفاوت باشه.
- اگه بخواین شکل دماغ رو ساده کنین، بینی تقریبا به شکل یک ذوزنقه میشه.
- جزئیات این قسمت رو بعد از کامل شدن فرم به اون اضافه کنین.
جمعبندی
کاریکاتور یک سبکی از نقاشیه که ویژگیهای خاص خودش رو داره و به تازگی افراد زیادی برای یادگیری نقاشی کاریکاتور کلاسهای آموزشی ثبت نام میکنن. یک نکته که در یادگیری این هنر خیلی مهمه قوانین مشترک اون با طراحی چهرهست که باید خیلی اون رو جدی بگیرین.
اپلیکیشن فاب بستری رو برای شما فراهم کرده که شما با پرداخت هزینه خیلی کم میتونین به فیلمهای نقاشی کاریکاتور و کلی فیلمهای آموزشی دیگه دسترسی داشته باشین و به راحتی بتونین هر وقت نکتهای از درس جا موند، برگردین و دوباره ویدئو رو نگاه کنین.
همچنین اگه دوست داشتین در مورد هنرها و مهارتهای دیگه بیشتر بدونین مثل آموزش کاردستی کودک، توصیه میکنیم که مقاله مربوط رو حتما مطالعه کنین.
خیر، این اثر هنری فقط به کشیدن چهره خلاصه نمیشه. درسته که اصلیترین سوژه برای این اثر چهره افراده. ولی اجسام دیگه هم میتونن کاریکاتور بشن.
شما با هر ابزار نقاشی میتونین این اثر هنری رو خلق کنین. ولی بهترین ابزار همون مداد مخصوص طراحیه.
بله، شما با دیدن ویدئوهای آموزشی، شرکت در کلاسهای آنلاین و کلاسهای حضوری میتونین این هنر رو یاد بگیرین.