نگار ناظم الشعرابه‌روز رسانی: ۱۴۰۴/۰۷/۰۱
152
راهکارهای طلایی برای یادگیری لغات و قواعد
عناوین مهمی که در این مقاله می‌خوانیم :
درس عربی از مهم‌ترین درس‌های رشته انسانیه و توی تمام سه سال مقطع متوسطه دوم، این درس رو دارین. چرا که هم نمره این درس توی امتحانات نهایی مهمه و هم تراز و درصد اون اهمیت بسیار زیادی در رتبه کنکور شما داره.
پس لازمه که راهکار مرور عربی دهم انسانی و برنامه‌ریزی درسی دهم انسانی رو برای این درس و این سال تحصیلی مهم جدی بگیرین تا بتونین نتایج خوبی به دست بیارین. به دست آوردن نمره و تراز بالا در این درس کلید موفقیت شما در آینده و قبولی شما در دانشگاه و رشته مد نظرتونه. پس به شما توصیه می‌کنیم که برای مطالعه این درس حتما یک منبع جامع داشته باشین.
اپلیکیشن آموزشی فاب به صورت دقیق و خط به خط درس زبان عربی رو آموزش میده. کلاس‌های فاب آفلاین هستن و به صورت ویدئویی هر درس رو جداگانه آموزش میدن. ویدئوی زیر نمونه‌ای از تدریس عربی دهم انسانیه که اپلیکیشن آموزشی فاب، اون رو ارائه کرده.
راهکار مرور عربی دهم انسانی
عربی هم درست مثل سایر دروس تخصصی رشته انسانی، به راه و روش خاص خودش برای مطالعه نیاز داره. اما خیلی از شماها شاید ندونین که این درس رو چطوری باید بخش بخش کنین و مرحله به مرحله بخونین.
این موضوع مهمیه که بتونین لغات، قواعد، جمله‌سازی، نوشتار و مکالمات عربی رو کامل یاد بگیرین و همزمان همه اون‌ها رو بتونین به کار بگیرین. در ادامه چند تا راهکار مرور عربی دهم انسانی بهتون پیشنهاد کردیم که بیشتر دانش‌آموزانی که نمره بالایی توی درس عربی دارن از این روش برای مطالعه استفاده می‌کنن.
مرور هفتگی یا ماهانه
بهترین روش مطالعه عربی دهم انسانی مرور مداوم و متوالیه. هر هفته یک درس رو مرور کنین و هر روز هفته رو به مرور یک بخش از اون درس اختصاص بدین. مثلا شنبه لغات، دوشنبه قواعد، چهارشنبه ترجمه و آخر هفته هم تمرین‌های مربوط به اون درس رو مرور کنین.
با این کار هر ماه 4 درس رو مرور می‌کنین و اگه این روند رو تا آخر سال ادامه بدین، به صورت چرخشی بارها و بارها کل کتاب رو مرور خواهید کرد.
مرور روزانه لغات
لغاتی که یاد گرفتین رو تقسیم‌بندی و روزانه به مدت 10 دقیقه اون‌ها رو مرور کنین. می‌تونین اون‌ها رو در یک دفترچه لغات بنویسین یا اینکه از فلش کارت آماده یا دستساز با طراحی خودتون برای مرور لغات استفاده کنین. همچنین می‌تونین لغات رو در جمله‌های مختلف تمرین کنین و یاد بگیرین.
یک راه دیگه هم به عنوان روش تقویت عربی دهم انسانی شناخته شده و اون اینه که قبل از خواب کلمات جدید رو مرور کنین که بیشتر توی ذهنتون ثبت بشه. تحقیقات نشون دادن که ذهن شما همچنان به آخرین داده‌هایی که شما قبل از به خواب رفتن بهش میدین می‌پردازه و اون‌ها رو تحلیل می‌کنه.
به همین خاطره که خیلی از زبان‌آموزان به هنگام خواب هدفون می‌ذارن تا جملات و مکالمات براشون در طی خواب مرور بشه.
تحلیل قواعد عربی
خیلی‌ها قواعد رو مهم‌ترین بخش عربی می‌دونن؛ اما باید گفت که اگه لغات بلد نباشین چطوری میخواین قواعد رو به کار ببرین. زمانی که معنی کلمات رو ندونین عملا قواعد هم کنار میرن.
اما فارغ از این‌ها برای تحلیل قواعد عربی لازمه که خلاصه‌نویسی کنین و نکات مهم رو حتما یادداشت کنین. همچنین باید جمله‌سازی رو در دستور کارتون قرار بدین و تمرین و تست حل کنین. یادتون باشه حل تمرین و تست بهترین راه مرور عربی دهم انسانیه.
برای این کار می‌تونین از تمرین‌های کتاب یا کتاب‌های کمک درسی و منابع نمونه سوالات تالیفی موجود در بازار هم استفاده کنین.
تمرین ترجمه
متن درس رو برای خودتون بخونین و ترجمه کنین. کلمه به کلمه رو بررسی و ترجمه کنین. سپس متن رو به صورت روان ترجمه کنین تا به یک معنای واحد از جملات و متن برسین. زیر افعال خط بکشین و نوعشون رو هم مشخص کنین. (لازم/متعدی – زمان – معلوم/مجهول)
تمرین ترجمه یک راهکار مرور عربی دهم انسانیه و همیشه باید ترجمه متن رو در اولویت قرار بدین.
لیست افعال لازم و متعدی در عربی
افعال از لحاظ نیاز داشتن یا نداشتن به مفعول به دو دسته لازم و متعدی تقسیم میشن. فعل لازم بدون مفعول هم معنای کامل میده، مثل «جلسَ الطالبُ» یعنی دانش‌آموز نشست. اما فعل متعدی برای کامل شدن معنا حتماً به مفعول نیاز داره، مثل «قرأَ الطالبُ الکتابَ» یعنی دانش‌آموز کتاب رو خوند.
لازمه تاکید کنیم که شناخت افعال بهترین راهکار خواندن عربی دهم انسانیه. پس در ادامه لیست افعال لازم و متعدی در عربی رو براتون آوردیم تا اون‌ها رو به درستی شناسایی و بتونین از اون‌ها در جملات مختلف استفاده کنین.
فعل لازم (لازم)
همونطور که گفتیم فعل لازم فعلیه که برای کامل شدن معنا نیازی به مفعول نداره و معنای جمله فقط با فاعل کامل میشه.
مثال:
- جلسَ الطّالبُ = دانش‌آموز نشست.
- نَامَ الولدُ = پسر خوابید.
- ذهَبَ الرجلُ = مرد رفت.
افعال لازم (۳۰ فعل پرکاربرد)
جلس : نشست
قعد : نشست
ذهب : رفت
جاء : آمد
حضر : حاضر شد
رجع : بازگشت
نزل : پایین آمد
صعد : بالا رفت
وقع : افتاد
نام : خوابید
خرج : بیرون رفت
جاع : گرسنه شد
عطش : تشنه شد
مرض : بیمار شد
فرح : خوشحال شد
حزن : غمگین شد
سافر : سفر کرد
هرب : فرار کرد
غاب : غایب شد
أقام : اقامت کرد
نجح : موفق شد
فشل : شکست خورد
كبر : بزرگ شد
صغر : کوچک شد
حسن : نیکو شد
قبح : زشت شد
طال : بلند شد
قصر : کوتاه شد
فعل متعدّی (متعدّی)
فعل متعدی، فعلیه که بدون مفعول معنای ناقص داره و نیاز داره چیزی بر اون واقع بشه.
مثال:
- قرأَ الطّالبُ الکتابَ = دانش‌آموز کتاب را خواند.
- أکلَ الولدُ الطّعامَ = پسر غذا را خورد.
- کتبَ المعلّمُ الدرسَ = معلم درس را نوشت.
نکته مهم
در لیست افعال لازم و متعدی در عربی، بعضی افعال هم لازم هستن و هم متعدی؛ بستگی به جمله داره.
مثال:
- جلسَ الطّالبُ (لازم) = دانش‌آموز نشست.
- جلسْتُ الطّفلَ على الکرسیّ (متعدی) = کودک را روی صندلی نشاندم.
افعال متعدی (۳۰ فعل پرکاربرد)
كتب : نوشت
قرأ : خواند
أكل : خورد
شرب : نوشید
فتح : باز کرد
أغلق : بست
ضرب : زد
منع : منع کرد
أعطى : داد
أخذ : گرفت
علّم : آموزش داد
تعلّم : یاد گرفت
سأل : پرسید
أجاب : پاسخ داد
سمع : شنید
رأى : دید
نظر : نگاه کرد
حمل : حمل کرد
كسر : شکست
صنع : ساخت
بعث : فرستاد
أرسل : ارسال کرد
نادى : صدا زد
ذكر : یاد کرد
مدح : ستایش کرد
شكر : شکر کرد
نصح : نصیحت کرد
باع : فروخت
اشترى : خرید
أحب : دوست داشت
همونطور که می‌بینین توی لیست افعال لازم و متعدی در عربی، افعال لازم بیشتر حالت «اتفاق یا حالت» دارن (مثل: خوابید، نشست، آمد)
ولی افعال متعدی بیشتر روی چیزی اثر می‌ذارن (مثل: نوشت کتاب، دید دوست، زد دشمن).
معرب چیست؟
معرب به کلمه‌ای می‌گن که آخرش (یعنی حرکت یا حرف پایانی‌اش) بسته به جایگاهش در جمله تغییر می‌کنه.
یعنی اعرابش (رفع، نصب، جر، جزم) عوض میشه.
✅ مثال:
- جاءَ الطالبُ (فاعل → مرفوع با ُ)
- رأیتُ الطالبَ (مفعول → منصوب با َ)
- سلّمتُ على الطالبِ (مجرور با ِ)
پس «الطالب» معربه چون آخرش تغییر می‌کنه.
مبنی چیست؟
مبنی به کلمه‌ای می‌گن که آخرش همیشه ثابته و با تغییر جایگاه در جمله عوض نمی‌شه.
✅ مثال:
- هذا کتابٌ.
- رأیتُ هذا الطالبَ.
- مررتُ بــ هذا الرجلِ.
«هذا» توی هر جمله‌ای باشه، شکلش همونه و تغییر نمی‌کنه → پس مبنیه.
در ادامه یک جدول معرب و مبنی برای درک بیشتر شما طراحی و آورده شده.
جدول معرب و مبنی
| دسته | معرب | مبنی |
|---|---|---|
| اسم‌ها | اکثر اسم‌ها معرب هستن (مثل: کتابٌ، طالبٍ، مدرسةً) | چند اسم مبنی داریم: ضمائر (أنا، نحنُ، هو، هم)، اسم‌های اشاره (هذا، هذه، هؤلاء)، اسم‌های موصول (الذی، التی، الذین)، برخی ظروف (أین، متى) |
| فعل‌ها | فعل مضارع (یذهبُ، نكتبُ) → معرب است، مگر اینکه آخرش نون تأکید یا نون نسوه بیاد | فعل ماضی (كتبَ، ذهبَ) → همیشه مبنی / فعل امر (اكتبْ، اذهبْ) → همیشه مبنی / مضارع با نون تأکید یا نون نسوه → مبنی |
| حروف | ـــ | همه حروف مبنی هستن (مثل: مِن، إلى، هل، قد) |
نکات مهم
- معرب = اعراب‌پذیر (آخرش تغییر می‌کنه: رفع، نصب، جر، جزم).
- مبنی = تغییر نمی‌کنه و همیشه روی یک حالت ثابته.
- در جدول معرب و مبنی، بیشتر اسم‌ها معرب هستن، بیشتر افعال مبنی.
سرفصل‌های عربی دهم انسانی
توی دوره آموزشی عربی دهم انسانی با باب‌ها، معانی و کاربرد اون‌ها، لیست افعال لازم و متعدی در عربی، جدول معرب و مبنی، انواع اعراب و اعراب جمله، صفت و مضاف‌الیه، فعل مجهول، معنی و شرایط اون‌ها آشنا می‌شیم. آموزش عربی دهم انسانی به صورت درس به درس انجام و توی هشت درس خلاصه میشه:
اَلدْرُس الاَوُل: ذلك َ هُوَ الله، اَلتعارف
توی این درس قواعد دوره متوسطه اول بررسی میشه و به تدریس انواع افعال ماضی، مضارع، امر و نهی و ضمایر اون‌ها پرداخته میشه.
اَلدْرُس الثّانی: إنَّــكُم مسـؤولونَ، فی مطـارِ النّجِف
در درس دوم عربی دهم انسانی اعداد تدریس میشه. توی این درس شما با اعداد اصلی از یک تا صد و اعداد ترتیبی از یکم تا بیستم آشنا می‌شین. همچنین ترجمه صحیح ترکیب فعل و حرف جر هم توی این درس تدریس میشه.
اَلدْرُس الثّالث: مطر السّمِك، فی قِسمِ الجَوازات
در درس سوم عربی، افعال ثلاثی مزید و ثلاثی مجرد تدریس میشه. همچنین شما با صیغه این افعال هم آشنا می‌شین و بعدا، افعال لازم و متعدی هم به شما آموزش داده میشه.
اَلدْرُس الرّابِع: اَلتَعایُش السِّلمی، فی صالَه التَّفتیش
در درس چهارم عربی دهم انسانی، همچنان افعال ثلاثی مزید و معانی اون‌ها و همچنین کاربرد اون‌ها بررسی میشه.
اَلدْرُس الخامِس: هذا خلق الله، مَع سائق سَیارَهِ الاُجرَه
جمله اسمیه و جمله فعلیه در درس پنجم آورده شده. دانش‌آموز توی این درس با اجزای جمله یعنی فعل، فاعل و مفعول به و همچنین مبتدا و خبر آشنا میشه.
اَلدْرُس السّادس: المَعالمُ الخَلّابَه، فی الصَيدليَه
در این درس از عربی دهم انسانی به آموزش اعراب یعنی اعراب جمله اسميه و فعليه و چهار حالت اعراب (رفع، نصب، جر و جزم) پرداخته میشه.
اَلدْرُس السّابِع: صِناعَه النِفط، مَعَ مَسوولِ استقبالِ فندقِ
درس هفتم در آموزش عربی دهم انسانی، مباحث فعل معلوم و فعل مجهول و قواعد اون رو داره. همچنین توی این درس روش ترجمه صحیح فعل مجهول، ترکیب وصفی، ترکیب اضافی و نقش نایب فاعل هم آموزش داده میشه.
الدْرُس الثّامن: یا مَن فِی البِحارِ عَجائبُه، مَعَ مُشرِفِ الخَدَمات – المْعَجَم صدا
درس هشتم در عربی دهم انسانی، بررسی دو مبحث مهم جار و مجرور و نون وقایه رو داره.
جمع بندی
تجربه نشون داده که آموزش با ویدئو نتایج مثبتی داره و این روزها با توجه به پیشرفت چشمگیر تکنولوژی بسیار رایج شده. در مورد درس پرنکته عربی هم میشه گفت که استفاده از ویدئوهای آموزشی برای یادگیری، بهترین راهکار خواندن عربی دهم انسانی به حساب میاد.
اپلیکیشن فاب با ارائه ویدئوهای آموزشی عربی دهم انسانی به شما کمک می‌کنه تا توی هر وضعیت درسی و هر زمانی از ترم تحصیلی که قرار دارین بتونین پیشرفت کنین و توی امتحانات و آزمون سراسری نمره خوبی برای این درس بگیرین.
همچنین اگه برای باقی دروس تخصصی‌تون هم دنبال راهکار مطالعه می‌گردین، مثل درس فلسفه، منطق و اقتصاد دهم انسانی، پیشنهاد می‌کنیم مقالات مربوط به راهکارهای مطالعه این دروس رو در وبلاگ فاب مطالعه کنین.
عربی دهم انسانی چه سرفصل‌هایی داره؟
عربی دهم انسانی 8 درس داره که به طور کامل توی این مقاله توضیح دادیم.
توی کتاب عربی دهم انسانی چه مباحثی آموزش داده شده؟
افعال ثلاثی مزید و ثلاثی مجرد، فعل لازم و متعدی، فعل مجهول، ترکیب وصفی، ترکیب اضافی.
روش مرور عربی دهم انسانی به چه صورته؟
خلاصه‌نویسی و مرور منظم لغات، قواعد و ترجمه متن.
