چطور میشه توی کلاس ابتدایی روشهای تدریس فعال رو انتخاب و اجرا کرد؟ شاید بپرسین که تدریس فعال یعنی چی؟ تدریس فعال یعنی این که معلم به جای این که فقط مطالب رو بگه و دانشآموزان گوش کنن، از روشهایی استفاده کنه که دانشآموزان رو در فرآیند یادگیری مشارکت بده و از اونها بازخورد بگیره.
این روشها خیلی متنوع هستن. مثلاً میتونن شامل بازیها، فعالیتهای گروهی، بحث و گفتگو باشن. این روشها چه فایدهای دارن؟
اینها باعث میشن که دانشآموزان انگیزه، اعتماد به نفس، همکاری و خلاقیت خودشون رو تقویت کنن و به دانشآموزان کمک میکنن به مطالب آموزشی علاقهمند بشن و مطالب رو بهتر یاد بگیرن. پس بیاین با هم توی این مقاله از فاب بیشتر در مورد روشهای تدریس فعال در ابتدایی بدونیم و نمونههایی از اونها رو ببینیم.
همونجوری که گفتیم، تدریس فعال یکی از روشهای مدرن و موثر آموزشیه که در اون دانشآموزان به جای این که فقط شنونده باشن، در فرآیند یادگیری فعال و مشارکتکننده هستن. در این مقاله، ما چند تا از روشهای تدریس فعال رو که یکی از بهترین روشها برای درس خوندن کودکان محسوب میشه معرفی میکنیم و نحوه اجرای اونها رو توضیح میدیم.
روش ایفای نقش، یکی از روشهای تدریس فعاله که در اون هر کدوم از دانشآموزان برای یادگیری مطالب آموزشی، یک نقش رو به عهده میگیرن و بازی میکنن. مثلاً میتونن نقش یک شخصیت تاریخی، یک حیوان، یک مفهوم علمی و ... رو داشته باشن. این روش باعث میشه که دانشآموزان خلاقیت، تخیل، همدلی و همفکری رو در خودشون تقویت کنن.
بعد از اینکه ایفای نقش دانشآموزان تموم شد، معلم میتونه با دانشآموزان در مورد تجربهشون صحبت کنه و نقاط قوت و ضعف اونها رو بررسی کنه. مثلا میتونه این سوالات رو از دانشآموزان بپرسه:
روش بارش فکری یا بحث گروهی، یک روش تدریس فعاله که در اون معلم یک سوال یا یک مسئله رو مطرح میکنه و دانشآموزان بدون ترس از اشتباه کردن، هر ایده یا جوابی که به ذهنشون میرسه رو میگن. معلم همه ایدهها رو روی تخته یا کاغذ مینویسه و بعد با کمک دانشآموزان اونها رو بررسی و ارزیابی میکنه. این روش باعث میشه که دانشآموزان خلاقتر بشن و از نظرات همدیگه استفاده کنن.
برای اجرای این روش، معلم میتونه مراحل زیر رو دنبال کنه:
یکی از روشهای تدریس فعال در ابتدایی، روش حل مسئلهست. در این روش، دانشآموزان با کار کردن روی مسائلی که معلم مطرح میکنه، مطالب جدید رو یاد میگیرن. اونها باید از منابع متنوعی استفاده کنن و بهترین راهحل رو پیدا کنن. این روش باعث میشه که دانشآموزان راهحلهای گوناگونی رو ارائه بدن، در حل مسائل شرکت کنن و از این طریق، مباحث رو یاد بگیرن.
اگه بخوایم یکی از روشهایی که برای تدریس فعال در ابتدایی استفاده میشه رو معرفی کنیم، روش پروژهست. در این روش، دانشآموزان برای یادگیری مطالب آموزشی، یک پروژه رو طراحی و اجرا میکنن. مثلاً میتونن بسته به تواناییشون یک متن، یک نمایش، یک پوستر، یک فیلم یا یک کاردستی بسازن.
این روش باعث میشه که دانشآموزان مهارتهای عملی، همکاری، برنامهریزی و ارائه رو یاد بگیرن و به مطالب آموزشی از زوایای مختلف نگاه کنن و روی اونها مسلط بشن.
هدف از روش پروژه اینه که دانشآموزان با مراحل سازمانیافته و متوالی آشنا بشن. در این روش آموزشی، دانشآموزان باید علاقه و اشتیاق به همکاری در پروژه از خودشون نشون بدن.
اول از همه باید یک هدف برای پروژه با کمک معلم تعیین بشه. بعد از اون باید دانشآموزان با کمک معلم طرح پروژه و مراحل انجام اون رو طراحی کنن. بعدش پروژه رو به صورت مرحلهای و تحت نظر معلم اجرایی کنن. در آخر هم هر گروه باید نتیجه پروژه رو به معلم و بقیه دانشآموزان کلاس نشون بده.
یکی دیگه از روشهای جذاب و هیجانانگیز تدریس فعال که خیلی از دانشآموزان رفتارش هستن، گردش علمیه. گردش علمی یعنی دانشآموزان با معلم و همکلاسیهاشون برن یک جایی که به درسشون مربوطه و از نزدیک ببینن و یاد بگیرن. این روش خیلی خوبیه برای اینکه دانشآموزان از کلاس خسته نشن و با بتونن همراه با تفریح، مباحث درسی رو یاد بگیرن.
برای این کار، اول معلم باید موضوع و هدف گردش علمی رو مشخص کنه و بعد بگه که میخوان برن کجا. بعد معلم بین دانشآموزان وظایف تقسیم میکنه و وسایل لازم رو با کمک بچهها و مدرسه تهیه میکنه. دانشآموزان هم باید برگه و قلم ببرن و چیزهایی که میبینن رو یادداشت کنن. وقتی برگشتن، هر کدوم گزارششون رو سر کلاس میخونن یا به معلم میدن.
البته قبل از گردش علمی، باید این موضوع با آموزش و پرورش و والدین هماهنگ بشه. این روش، یکی از بهترین روشهاییه که برای یادگیری مطالب و از یاد نبردن مباحث درسی، میشه برای دانشآموزان انجام داد.
ما توی این مقاله، در مورد روش تدریس فعال صحبت کردیم و روشهای تدریس فعال در ابتدایی رو به شما معرفی کردیم. این روشها، روشهایی هستن که دانشآموزان رو در فرآیند یادگیری مشارکت میدن و باعث میشن که انگیزه، اعتماد به نفس، همکاری، تمرکز و خلاقیت اونها افزایش پیدا کنه.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشه و بتونین از این روشها در کلاسهای خودتون استفاده کنین.
روشیه که در اون، دانشآموزان هم حضور فعال در کلاس دارن و حتی ممکنه توی کلاس، در انجام آموزش هم مشارکت کنن.
تدریس فعال باعث میشه که دانشآموزان مطالب درسی رو بهتر یاد بگیرن، اعتماد به نفس و خلاقیتشون بالاتر بره و انگیزهشون برای درس خوندن بیشتر بشه.
روش بارش فکری یا بحث گروهی، روش انجام پروژه، روش حل مسئله، روش ایفای نقش و رفتن به گردش علمی از بهترین روشهای تدریس فعال هستن.
معلمها در این روش نیازه که همیشه به روز باشن، روشهای آموزشی و ارزیابی مختلفی رو بلد باشن و اونها رو به کار بگیرن و همچنین از ابزارهای آموزشی مختلفی استفاده کنن.