نگار ناظم الشعرابه‌روز رسانی: ۱۴۰۴/۰۵/۲۱
128
تأثیر اضطراب بر مغز چیست؟
عناوین مهمی که در این مقاله می‌خوانیم :
اضطراب مشکلیه که خیلی افراد در سنین مختلف با اون دست و پنجه نرم می‌کنن. اما آیا تا حالا درباره تاثیر اضطراب بر مغز فکر کردین؟
توی این مقاله درباره اینکه اساساً اضطراب چیه و چه فرقی با استرس داره صحبت شده. همچنین درباره تأثیر اضطراب بر مغز و بر سلامت جسمی و روحی افراد هم صحبت شده. اگه می‌خواین درباره تأثیر اضطراب بر مغز و سلامت جسم و روح خودتون بیشتر بدونین، تا پایان این مطلب از فاب با ما همراه باشین.
البته اگه شما هم طرفدار دو آتیشه پادکست‌های آموزشی هستین و فرصت خوندن این مقاله رو هم ندارین، بهتون پیشنهاد می‌کنیم که پادکست تاثیر اضطراب بر مغز رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست فاب باشین🎧🎙📚
--:--
--:--
اضطراب چیست؟
اضطراب در روانشناسی مرحله پیشرفته استرس مزمنه. وقتی اضطراب برای فرد و اطرافیانش ایجاد رنج و ناراحتی کنه و مانع رسیدن شخص به اهدافش بشه، به عنوان یک مشکل بهداشت روانی شناخته میشه. تأثیر اضطراب بر مغز، ممکنه زندگی خیلی‌ها رو دچار اخلال کنه. به همین دلیل اون‌ها باید حتما نسبت به پیامدها و راه‌های رفع این مشکل آگاهی داشته باشن.
اضطراب پاسخ روانی انسان‌ها به مشکلات و فشارهای زندگیه. این مشکلات و فشارها می‌تونه واقعی باشه یا فقط در ذهن افراد وجود داشته باشه. اضطراب مشکل مشترک همه آدماست. همه انسان‌ها در اشکال و اندازه‌های مختلف به این مشکل دچار میشن. به همین دلیل افراد باید به دنبال شناخت تاثیر اضطراب بر مغز باشن.
تفاوت اضطراب با استرس چیست؟
اضطراب یکی از نتایج استرس طولانی مدته. انسان‌ها از گذشته برای بقای خودشون به ناچار باید مقداری استرس رو تجربه می‌کردن. مثلاً باید هوشیار می‌بودن تا توی جنگل توسط حیوانات درنده مورد حمله قرار نگیرن.
بنابراین استرس به میزان کم و کنترل شده باعث هوشیاری و تلاش بیشتر انسان میشه. اما وقتی از کنترل خارج بشه، مشکل‌ساز و برعکس باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره میشه.
هر تغییری که انسان تجربه می‌کنه همراه با استرسه. مثلاً انسان در مواجهه با یک حیوان خطرناک احساس ترس و استرس داره. اما اگه مدت‌ها پس از مواجهه با اون حیوان خطرناک همچنان احساس ترس کنه و دائم نگران باشه، دچار اضطرابه.
در یک مثال ملموس‌تر وقتی برای امتحانی که قراره چند سال دیگه برگزار بشه از حالا ترس و نگرانی دارین، دچار اضطراب شدین.
عوامل ایجاد و تشدید اضطراب
اضطراب، یک احساسی طبیعیه که در واکنش به فشارها و چالش‌های زندگی ظاهر میشه، اما گاهی عوامل مختلف می‌تونن اون رو تشدید و به یک اختلال مزمن تبدیل کنن.
تجربه‌های تلخ گذشته، نگرانی‌های شدید درباره آینده، استرس‌های محیطی، توقعات بالا از خود، کم‌خوابی، تغذیه نامناسب و استفاده بسیار زیاد از شبکه‌های اجتماعی از جمله عواملی هستن که می‌تونن سطح اضطراب رو افزایش بدن.
همچنین، حمایت ناکافی از سوی خانواده یا اطرافیان و نداشتن مهارت‌های مدیریت استرس، از دلایل مهم پایداری اضطراب در افراد به شمار میرن. شناسایی این عوامل گامی مؤثر در مسیر آرام‌سازی ذهن و بهبود کیفیت زندگیه.
در ادامه 3 مورد مهم از این عوامل رو براتون توضیح دادیم:
صفات ارثی و بیولوژیکی
صفات ارثی و بیولوژیکی همون ویژگی‌هایی هستن که از پدر و مادر به ما منتقل میشن، مثل رنگ چشم، قد یا نوع تایپ بدنی. اما فقط به ظاهر محدود نمی‌شن؛ خیلی از ویژگی‌های رفتاری یا حتی آمادگی برای بعضی بیماری‌ها هم می‌تونن ارثی باشن. یعنی بعضی چیزها رو از قبل در بدنمون داریم، حتی اگه خودمون نقشی توی شکل‌گیری اون‌ها نداشته باشیم.
بعضی افراد از نظر فیزیولوژیکی مستعد دچار شدن به اضطراب هستن. برخی از مشکلات فیزیولوژیکی هم مثل سندرم نفس نفس زدن، پایین بودن قند خون، پرکاری تیروئید و کمبود کلسیم در ایجاد اضطراب نقش دارن.
کودکی و گذشته فرد
والدین تأثیر زیادی در ایجاد اضطراب توی فرزندشون دارن. والدینی که بیش از اندازه محتاط هستن و دائم به کودک هشدار میدن و اون رو از محیط اطراف می‌ترسونن، می‌تونن باعث بروز اضطراب در فرزندشون بشن.
همچنین والدین کمال‌گرا و منتقد که استانداردهای سطح بالایی رو برای کودک‌شون در نظر می‌گیرن، هم اون رو به سمت اضطراب داشتن در آینده سوق میدن.
عدم احساس امنیت عاطفی در کودکی، نادیده گرفته شدن احساسات و خجالت و کم‌رویی دانش‌آموزان هم از عواملیه که سبب میشه ریشه‌های اضطراب از کودکی در شخص ایجاد بشه.
رخ دادن اتفاقات استرسزا به صورت همزمان
اگه چندین موقعیت استرسزا به صورت همزمان برای فرد ایجاد بشه احتمال اینکه به اضطراب دچار بشه زیاده. در این موقعیت بدن و ذهنمون فشار زیادی رو تحمل می‌کنن. شاید یک شخص بتونه با استرس تغییر شغل به تنهایی کنار بیاد؛ اما اگه تغییر محل زندگی و چالش‌های دیگه هم با این تغییر شغل همزمان بشن، فرد دچار اضطراب میشه.
یا برای مثال فکر کنین همزمان با امتحانات، یک مشکل خانوادگی یا دعوا با دوستتون هم پیش بیاد. اینجور وقت‌ها اضطراب بیشتر میشه چون مغز فرصت نمی‌کنه درست همه چیز رو مدیریت کنه.
تاثیر اضطراب بر مغز چیست؟
بعد از تمام مواردی که تا اینجا گفتیم شاید سوال داشته باشین که اضطراب چگونه بر مغز تاثیر می گذارد؟
تأثیر اضطراب بر مغز زیاد و مخربه. اضطراب روی خیلی از عملکردهای مغز تأثیر می‌ذاره و فرد رو در معرض خطر ابتلا به خیلی از اختلالات خلقی و مسائل روانی دیگه‌ای قرار میده. بالا رفتن مداوم هورمون‌های استرس علاوه بر اینکه بدن رو بیمار می‌کنه، برای مغز هم مشکلاتی رو به وجود میاره.
استرس مزمن میزان ترشح هورمون کورتیزول رو بالا می‌بره. میزان بیش از حد این هورمون باعث میشه که بدن ما پذیرای انواع مشکلات جسمی از جمله افزایش وزن، پوکی استخوان، مشکلات گوارشی، عدم تعادل هورمون‌ها، سرطان، بیماری‌های قلبی و دیابت بشه.
همچنین استرس مزمن ضایعاتی روی غدد فوق کلیوی ایجاد می‌کنه و باعث میشه شما احساس خستگی و کسل بودن داشته باشین. افزایش وزن، نوسانات خلقی، عدم تمرکز و اختلال حافظه، علائم استرس مغزی ناشی از افزایش سطح کورتیزول و از موارد تأثیر اضطراب روی مغز هستن.
استرس مزمن به مغز آسیب می‌زنه و سلول‌های مغزی در نتیجه فعل و انفعالاتی که استرس توی مغز ایجاد می‌کنه، آسیب می‌بینن. همچنین رفتارهای آسیب‌زایی مثل استفاده از مصرف مواد مخدر و الکل که ممکنه فرد در اثر اضطراب به سمت اون‌ها بره، به مغز انسان آسیب می‌رسونن. یکی از اولین تأثیرات استرس و اضطراب اختلال در حافظه و فراموشکاریه.
نشانه‌های فیزیکی و روحی اضطراب چیست؟
علائم اضطراب مغزی به صورت نشانه‌های روحی و جسمی خودش رو نشون میده. افزایش دلهره و نگرانی از نشونه‌های تأثیر اضطراب بر مغزه. فرد مضطرب دائماً در حال پیش بینی وقایع آینده‌ست. بنابراین اضطراب رو میشه احساس خطر غیر واقعی و غیر فوری دونست.
فرد مضطرب ترس از آینده داره و احساس ناتوانی می‌کنه. تمرکز نداره و عزت نفس ضعیفی هم داره. اون برای مشکلی که هنوز اتفاق نیفتاده و شاید هرگز اتفاق نیفته، نگرانه. افراد مضطرب دائم در حال پیش‌بینی آینده هستن. پرخوری، استعمال دخانیات و مصرف الکل، استفاده بی‌رویه از داروهای آرام بخش و اجتناب از شرایط خاص یا فرار کردن از اون هم از نشونه‌های تأثیر اضطراب بر مغزه.
درمان اضطراب مغزی
درمان اضطراب مغزی، یعنی همون اضطرابی که ریشه در کارکرد ذهن و مغز داره، ترکیبی از روش‌های مختلفه. یکی از مهم‌ترین راه‌ها، روان‌درمانی مخصوصاً رفتاردرمانی شناختیه که کمک می‌کنه افکار منفی کنترل بشن. تمرین‌های آرام‌سازی ذهن مثل مدیتیشن، تنفس عمیق و یوگا هم به کاهش فعالیت بیش از حد مغز کمک می‌کنن.
در بعضی موارد، پزشک ممکنه داروهای ضد اضطراب یا ضد افسردگی تجویز کنه تا تعادل شیمیایی مغز بهتر بشه. در کنار این‌ها، خواب کافی، تغذیه سالم و دوری از مصرف کافئین زیاد یا مواد محرک هم نقش خیلی مهمی در روند درمان دارن.
تأثیر اضطراب بر مغز و ضرورت درمانش
بر اساس اون چیزی که پیش‌تر گفته شد، استرس بیش از حد یا همون اضطراب، می‌تونه عملکرد حافظه و مغز رو تحت تأثیر قرار بده. به دلیل تأثیر اضطراب بر مغز، کنترل اون در همه افراد به ویژه توی دانش‌آموزان اهمیت بسیاری داره.
خیلی از داوطلبان کنکور با وجود آمادگی علمی برای این آزمون، به دلیل اضطراب و استرس زیاد در جلسه کنکور، نتیجه مطلوب رو به دست نمیارن.
اضطراب تحصیلی به خصوص در مقطع متوسطه بسیار شایعه و دانش‌آموزان، والدین و مرب یانباید تمام تلاش خودشون رو برای کنترل و رفع اون به کار بگیرن. برنامه‌ریزی درسی منظم و ارزیابی عملکرد واقع‌بینانه یکی از راه‌های ساده برای کاهش اضطرابه. استفاده از ویدیوهای تدریس اپلیکیشن آموزش درسی فاب پایبندی به برنامه رو بسیار ساده می‌کنه. کافیه فقط یک هفته برنامه‌‌تون رو هماهنگ با ویدیوهای آموزشی پیش ببرین تا تفاوت رو حس کنین.
اگه ریشه‌های اضطراب توی دانش‌آموزان شناسایی بشه، باید توی سریع‌ترین زمان ممکن با کمک مشاور و روانشناس اون رو کنترل و مهار کرد. چرا که این یکی از راه‌های مقابله با فرسودگی تحصیلی در دانش‌آموزانه.
اضطراب چیست؟
اضطراب در روانشناسی مرحله پیشرفته استرس مزمنه.
اضطراب چه تأثیری در موفقیت تحصیلی دانش آموزان داره؟
اضطراب با تأثیر مخربی که بر مغز و حافظه داره، می‌تونه عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان رو تحت تأثیر قرار داده و اون‌ها رو در مسیر رسیدن به اهداف تحصیلی‌شون دچار مشکل کنه.
تفاوت اضطراب با استرس چیست؟
اضطراب یکی از نتایج استرس طولانی مدته. وقتی استرس از کنترل خارج بشه می‌تونه به اضطراب تبدیل بشه.
چگونه استرس می‌تواند مغز را تحت تاثیر قرار دهد؟
استرس می‌تونه تأثیر زیادی روی مغز بذاره، مخصوصاً اگه طولانی‌مدت باشه. وقتی مضطرب می‌شیم، مغز هورمون‌هایی مثل کورتیزول ترشح می‌کنه که اگه زیاد بشن، می‌تونن حافظه، تمرکز و تصمیم‌گیری رو ضعیف کنن. حتی ممکنه باعث بشه مغز بیشتر به سمت افکار منفی بره یا در موقعیت‌های ساده هم احساس خطر کنه. به مرور زمان، این فشارها می‌تونن مغز رو خسته و حساس‌تر کنن.
استرس مغزی چیست؟
استرس مغزی به حالتی گفته میشه که مغز به دلیل فشارهای فکری، احساسی یا محیطی، دچار خستگی، گیجی یا ناتوانی در تمرکز میشه. این نوع استرس معمولاً وقتی اتفاق می‌افته که ذهن بیش از حد درگیر نگرانی‌ها، تصمیم‌گیری‌های سخت یا چندین کار همزمان باشه. نشونه‌هاش می‌تونه شامل فراموشی، سردرد، اضطراب، زود رنج شدن یا حتی بی‌خوابی باشه. به نوعی، مغز وقتی تحت استرس زیاد قرار می‌گیره، نمی‌تونه به درستی استراحت کنه و عملکرد طبیعی خودش رو داشته باشه.
