نیما رستاکبهروز رسانی: ۱۴۰۳/۰۹/۱۰
248
راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن
عناوین مهمی که در این مقاله میخوانیم :
خیلی از کارها وجود دارن که با اینکه میدونیم به نفعمون هستن و میدونیم چقدر نتیجهشون برای ما اهمیت داره، اونها رو انجام نمیدیم. خیلیهامون کارها رو پشت گوش میاندازیم و تا جایی که میشه ازشون اجتناب میکنیم.
اما با این رویه، که چند روز یک بار یک کاری رو انجام بدیم و تا چند روز بعد دوباره بهش سر نزنیم، به نتیجه خاصی نمیرسیم. اینجاست که چیزی به اسم عادت به کمک ما میاد.
اگه شما هم طرفدار دو آتیشه پادکستهای آموزشی هستین و فرصت خوندن این مقاله رو هم ندارین، بهتون پیشنهاد میکنیم که پادکست راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست فاب باشین🎧🎙📚
--:--
--:--
عادت درس خوندن یعنی چی؟
عادت به ما این مزیت رو میده که یک عمل رو تبدیل به کاری کنیم که براش لازم نباشه هر بار اراده به خرج بدیم. از اون جا که تمرکز اصلی سایت ما روی موفقیت تحصیلی شماست، توی این مقاله میخوایم در خصوص راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن صحبت بکنیم.
مسلماً بین دوستاتون دیدین افرادی رو که بدون سختی خاصی و بدون اینکه مثل شما با خودشون کلنجار برن، خیلی راحت کارهای مربوط به مدرسه رو انجام میدن، درسشون رو میخونن، وقت استراحتشون رو هم دارن و در نهایت موقعی که میخوان شب بخوابن، با یک احساس رضایت به تخت خواب میرن.
شاید براتون سوال شده باشه که چطوری این افراد انقدر راحت میتونن درسها و تکالیف خودشون رو جلو ببرن و همیشه سر وقت باشن. شاید از حس اضطرابی که به خاطر درس نخوندن و یا دیر خوندن یک درس پیدا میکنین، خسته شده باشین. اینجا باید گفت که راه حل شما، استفاده از جادوی عادت است.
عادت چیست؟
عادت، کار یا عملی است که به خاطر تکرار مداوم در طول زمان، تبدیل به یک رفتار ناخودآگاه توی ما شده و بدون نیاز به فکر کردن یا صرف انرژی اضافی اون رو انجام میدیم. باید بدونین که اطلاعات توی مغز ما، از طریق سلولهای عصبی پردازش میشه که بهش نورون میگن.
هر عملی، مثل درس خوندن، توی مغز ما ارتباطی بین این سلولهای عصبی ایجاد میکنه که بهش مسیرهای نورونی میگن.
هر چی یک عملی رو بیشتر تکرار کنیم، ارتباط بین نورونهایی که مسئول انجام کار مد نظرمون هستن بیشتر و بیشتر میشه و به جایی میرسه که مغز بدون نیاز به انرژی زیادی اون رو انجام میده. اینجاست که عملی مثل درس خوندن تبدیل به عادت درس خوندن میشه.
عادتها برای ما خیلی مفید هستن. این باعث میشه بدون اینکه نیاز باشه اراده به خرج بدیم، به صورت ناخودآگاه کاری رو انجام بدیم. مثلا شما برای انجام کارهایی مثل مسواک زدن قبل خواب، شستن صورتتون بعد از بیدار شدن، طی کردن مسیر مدرسه تا خونهتون و غیره، نیازی به فکر کردن ندارین و حتی اگه مشغول کار دیگهای باشین هم میتونین این کار رو انجام بدین.
این باعث میشه وقتی عادت درس خوندن رو توی خودتون شکل بدین، دیگه هربار باز کردن کتاب و مطالعه براتون عذابآور نباشه و به راحتی و با تمایل اون رو انجام میدین. برای همین، خیلی مهمه که راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن رو یاد بگیرین.
چگونگی ایجاد عادت درس خوندن
خیلی از عادتهای ما هستن که ما از شکل گرفتن اونها آگاهی نداشتیم و به خاطر محیط زندگی، شرایط خانواده و یا عوامل دیگه شکل گرفتن. برای همین معمولا افراد نسبت به اون عادات آگاه نیستن و سعی نمیکنن که اونها رو ارتقا ببخشن و با عادتهای بهتری جایگزین بکنن.
اما باید بدونین معمولا انسانهایی به موفقیت و نتایج خوب میرسن که عادتهای خوب و قوی برای خودشون ساختن. به همین خاطر برای ساخت عادتهای مختلف مثلا عادت درس خوندن، باید راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن و چگونگی پیادهسازی اونها رو بلد باشین.
باید گفت که فرایند ایجاد هر عادتی، از چهار مرحله تشکیل شده که برای شکل گیری این عادت توی مغز، باید هر چهار مرحله اتفاق بیفتن. گاهی این چهار مرحله خود به خود و به خاطر شرایط محیطیمون رقم میخوره. اما اگه بخوایم عادتی رو خودمون بسازیم باید به ترتیب این مراحل رو طی کنیم:
مرحله اول: محرک یا نشونه
فکر کنین که یک انبار باروت جلوی شماست. میخواین اون رو روشن کنین اما هیچ شعلهای ندارین. تا سالها هم منتظر بمونین اون انبار باروت روشن نمیشه و اتفاق خاصی نمیفته. برای عادتهای ما هم چنین چیزی اتفاق میفته اگه محرک خاصی براش در نظر نگیریم.
محرک در واقع پیش بینی یک پاداش خاصه که مغز ما رو وادار به ترشح انتقال دهندههایی عصبی میکنه که باعث میشه ما اقدام به انجام کاری بکنیم تا بتونیم اون پاداش رو به دست بیاریم.
به طور مثال، شما وارد سوپر مارکت میشین و چشمتون به شکلات صبحانه میفته، از اونجایی که به شکلات علاقه دارین و زیاد میل میکنین، دهانتون شروع به ترشح بزاق میکنه و شما رو وادار میکنه که این شکلات رو بخرین. مکانیسم محرکها هم به این شکل عمل میکنه.
وقتی که با محرک رو به رو میشین، مغزتون یک احساس خوب و لذتی که از انجام اون کار به دست میارین رو براتون تداعی میکنه تا شما رو به سمت این عمل سوق بده.
مرحله دوم: داشتن اشتیاق
برای اینکه بخوایم یک عادت بسازیم، باید اول یک محرک تعیین کنیم و اون رو به یک اشتیاق یا انگیزه مرتبط کنیم. انگیزه، چیزی است که ما با دیدن محرک یا نشونه به یادش میافتیم. مثلا توی مثال سوپر مارکت، نشونه، دیدن شکلات صبحانه بود و انگیزه، مزه شیرین و خوشمزه شکلات.
حالا اگه بخوایم از این مکانیزم برای ساخت عادتها استفاده کنیم، باید برای اون عادت اشتیاقهایی رو تعیین کنیم و ببینیم چه محرکی بهتر میتونه ما رو یاد اون بندازه.
به طور مثال، شما میخواین عادت درس خوندن رو برای خودتون ایجاد کنین. در وهله اول، باید ببینین که درس خوندن، چه حس خوبی رو قراره به شما منتقل کنه. میتونین اون رو با احساساتی مثل موفقیت، رضایت، آرامش و غیره مرتبط کنین. توی ساخت عادات، داشتن یک چرایی خیلی مهمه.
یعنی اصلا چرا قراره این کار رو انجام بدین. اگه به شما بگم که ده کیلومتر باید بدویین و در ازاش 100 هزار تومن جایزه تعیین شه، شما علاقهای به انجام این کار ندارین. اما اگه به شما بگم که با دویدن مسافت 10 کیلومتر برنده 100 میلیون تومان میشین، تقریبا محاله که انجامش ندین.
برای همین، قبل از ایجاد عادت درس خوندن باید در مورد اشتیاقهای خودتون خیلی فکر کنین. بعد از پیدا کردن اونها باید برای عادت درس خوندن یک نشونه بذارین. مثلا، روی میز مطالعهتون میتونین یک کتاب یا هرچیزی که شما رو به یاد درس خوندن میاندازه قرار بدین که بعد از برگشت به منزل با دیدن اون، یادتون بیفته که چه اشتیاقهایی برای درس خوندن دارین.
مرحله سوم: عمل یا انجام کار
خب میرسیم به قسمت اصلی ساخت عادت. ببینین، هرچقدرم که انگیزه قوی بسازین و محرک خوبی داشته باشین، اگه در نهایت دست به اقدام نزنین، هیچ چیزی تغییر نمیکنه.
برای همین، باید از تلههایی مثل«از فردا انجامش میدم»، «ساعت رند بشه انجامش میدم»، «فلان اتفاق بیفته بعد انجامش میدم» و غیره دوری کنین. این بستگی به خودتون و احساساتتون داره. یا انگیزههای شما برای ایجاد عادت درس خوندن قویتره، یا بهانههای شما.
درسته که اوایل مسیر ایجاد عادت درس خوندن یا هر عادت دیگهای ممکنه با سختی رو به رو بشین، اما همیشه باید بدونین لذتی که بعد از انجام کارتون میبرین، خیلی بیشتر از لذتی است که راحتیِ انجام ندادن اون کار بهتون میده. خود روند ایجاد عادت درس خوندن، نه تنها باعث میشه درستون بهتر بشه، بلکه بهتون کلی احساس رضایت و اعتماد به نفس میده.
ما توی برههای از زمان زندگی میکنیم که خیلی راحته بخوایم از زندگی لذتهای بیثمر ببریم. لذتهایی مثل فیلم دیدن زیاد، بازی رایانهای، فست فود و غیره. اما باید بدونین، با مدیریت خودتون و انجام کار درست به جای کار آسون، نگاهتون به خودتون و زندگی از این رو به اون رو میشه.
مرحله چهارم: دستیابی به پاداش
اینجا قسمت شیرین ماجرا است. مثلا بعد اینکه چند ساعت پای مبحث جدید ریاضی که امروز یاد گرفتین وقت میذارین و مسائلش رو میتونین با موفقیت حل کنین، کلی لذت میبرین. این، همون پاداشی است که شما از طریق ایجاد عادت درس خوندن دریافت میکنین.
البته ختم به همین جا نمیشه. ساخت عادت میتونه پاداشهای زیادی داشته باشه. شما نمرات بهتری میگیرین، بین همکلاسیهای خودتون احترام بیشتری کسب میکنین، میتونین به بقیه توی درسها کمک کنین و کلی پاداش دیگه که کم کم براتون اتفاق میافته.
در نظر گرفتن پاداش برای خودتون یکی از بهترین روشهای درس خوندن محسوب میشه.
موانع ایجاد عادت درس خوندن
وقتی ما میخوایم کاری رو انجام بدیم، تقریبا غیرممکنه که با مانعی رو به رو نشیم. انجام هر کاری چالشهای خودش رو داره. حتی توی انجام بازی رایانهای، شما با چالش روبرو میشین و باید با حل اون چالشها مرحله رو رد کنین.
پس به مراحل ساخت عادت یا حتی مراحل زندگی هم به چشم یک بازی نگاه کنین و سعی کنین با تلاش و کوشش، خودتون رو توی این بازی ارتقا بدین تا لذت بیشتری ببرین.
توی روند ایجاد عادت درس خوندن هم همین اتفاق میفته. شما قطعا با موانعی برای ساخت این عادت رو به رو میشین که اگه ازشون آگاه نباشین، ممکنه اذیتتون کنه. اما اگه بدونین که قراره چه چیزهایی براتون اتفاق بیفته، قطعا مدیریت کردن اون چالشها و گذر ازشون براتون خیلی خیلی راحتتر میشه. هر سختی و تاریکیای، با نور آگاهی قابل حله.
پس براتون لیستی از سختیهای عادت درس خوندن رو آماده کردیم:
تعویق و پشت گوش انداختن
هیچ چیزی بدتر از این مورد سم موفقیت شما توی ساخت عادت نیست. یه واقعیتی که وجود داره، اینه که ساخت عادت هیچوقت قرار نیست آسون باشه. مثلا شما نمیتونین بگین که چون امروز حال ندارم بذار فردا این کارو انجام میدم. چون فردا هم سختیهای دیگهای میتونه براتون پیش بیاد. پس حتما هر کاری رو همون روز انجام بده. یا حالا، یا هیچوقت.
شک داشتن به روندتون
شما توی مراحل انجام یک کاری ممکنه بارها شک کنین. توی روند ایجاد عادت درس خوندن هم ممکنه براتون شکهایی پیش بیاد اما نباید بهشون اهمیت بدین و باید به شکهاتون بیتوجهی کنین و به مسیر خودتون ادامه بدین.
بیانگیزگی
ممکنه بارها پیش بیاد که حس کنین انگیزهای برای ادامه مسیر ندارین. به همین خاطر باید یک لیست از دلایل خودتون درست کنین که چرا باید به مسیر ایجاد عادت درس خوندن ادامه بدین. میتونین عکسهایی رو هم توی گوشیتون ذخیره داشته باشین که شما رو یاد موفقیت بندازه. مثل عکس جشن فارغالتحصیلی افراد دیگه یا عکسهای انگیزشی مختلف.
تنبلی و بیحوصلگی
بعضی روزها ممکنه احساس تنبلی و بیحوصلگی کنین و حس کنین که نمیتونین اصلا کاری انجام بدین. اما باید بدونین که معمولا شروع کار، از ادامه اون سختتره. میشه گفت پنج تا ده دقیقه که مشغول کاری باشین، وارد حالتی میشین که بهش حالت جریان یا flow state میگن و توی اون حالت، روی کار خودتون متمرکز میشین و کم کم از انجامش لذت میبرین.
خستگی
شما نباید صرفا تلاش کنین. این باعث خستگی شما و فرسایشی شدن عمل مورد نظر میشه. باید زمانهایی برای استراحت و تفریح خودتون در نظر بگیرین تا ذهنتون آزاد بشه و بتونین کم کم تجدید قوا کنین و به ادامه کار خودتون بپردازین.
همچنین بخوانید: تک ماده امتحانات نهایی
جمعبندی
باید گفت که وقتی کاری به یک عادت تبدیل میشه، توی ذهن ما مسیرهایی عصبی ساخته میشه که باعث میشن انجام دادن اون کار از انجام ندادنش براتون سادهتر بشه.
همونطور که فیلم دیدن یا بازی رایانهای میتونه تبدیل به عادتی بشه که اگه انجامش ندین احساس بدی پیدا میکنین، درس خوندن هم میتونه تبدیل به چنین چیزی بشه. برای همین سعی کنین درباره راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن اطلاعات داشته باشین تا بتونین بهترین نتایج رو بگیرین.
برای اینکه روند ساخت عادت براتون سادهتر باشه، ما بهتون اپلیکیشن فاب رو پیشنهاد میکنیم که میتونین از هرجای کشور به محتوای ارزان درسی دسترسی داشته باشین و دانش تحصیلی خودتون رو بالاتر ببرین. فقط کافیه همین حالا اپلیکیشن فاب رو دانلود و نصب کنین.
عادت درس خوندن چطوری شکل میگیره؟
هر عادتی مثل عادت درس خوندن، از چهار مرحلهی محرک، انگیزه، عمل و پاداش تشکیل میشه.
چه چیزهایی مانع از ساخت عادت درس خوندن میشه؟
مواردی مثل بیانگیزگی، شک داشتن، خستگی، بی حوصلگی و غیره میتونه شما رو از ایجاد عادت درس خوندن دور کنه.
چه کتابهایی برای ساخت عادت خوبه؟
کتابهایی مثل قدرت عادت یا عادتهای اتمی میتونه بهتون کمک کنه که عادتهای خودتون رو بسازین.
