تغذیه مناسب کودکان در عید
دوران عید، زمانیه که مادرهای گرامی خوراکی‌هایی رو از توی جاساز بیرون میارن که کل سال هم چشمامون بهشون نخورده. پس این دوران وقتشه که دلی از اعزا در بیاریم و به هوای مهمون‌ها، سمت شکلات‌ها، آجیل‌ها و شیرینی‌ها یورش ببریم. لازم به ذکره که بعد از رفتن مهمون‌ها، نشانه‌های کبودی روی سر و صورتتون پدید بیاد.
از طرفی اما خیلی از خانواده‌های هوشیار و دوراندیش که میدونن تغذیه یکی از عوامل تاثیرگذار توی رشد و سلامت کودکه، همیشه به دنبال تغذیه مناسب کودکان در عید هستن و حواسشون هست که بچه‌هاشون پرخوری نکنن و سراغ خوراکی‌های مضر نرن. این مهمه که در پروسه پرورش رفتار مطلوب در کودکان در بعضی مناسبت‌ها سخت‌گیری رو کاهش بدیم اما این به این معنی نیست که تمام تلاش‌های قبلی رو رها کنیم!
این مقاله از وبلاگ فاب برای اون دسته از خانواده‌هاییه که رشد و سلامت کودکانشون براشون مهمه. پس اگه شما هم از این دست والدین هستین، تا پایان مقاله همراه ما بمونین.
مشکلات کودکان در اثر تغذیه بد در عید
شاید برای خیلی از خانواده‌ها، مسئله تغذیه کودکان در عید اهمیت زیادی نداشته باشه. اون‌ها پیش خودشون میگن که عید زمان شادی و خوشحالیه و عیبی نداره که بچه‌ها هم یکم بیشتر از قبل شیرینی و شکلات بخورن.
حرف این افراد کمی هم درسته؛ نمیشه بچه‌ها رو کلا از خوردن هیچگونه خوراکی منع کرد. ولی اگه از مشکلاتی که ممکنه در اثر پرخوری یا سوءتغذیه در کودکان پیش بیاد آگاه باشین و تغذیه مناسب کودکان در عید رو فراهم کنین، بستر رشد و نمو اون‌ها رو به بهترین نحو ایجاد کردین. در نظر داشته باشین که عدم رعایت تغذیه مناسب کودکان در عید، مشکلاتی بیشتری در بزرگسالی برای اون‌ها ایجاد میکنه.
مشکلاتی که برای کودکان در اثر تغذیه بد در عید پیش میاد، شامل موارد زیر میشه:
- دیابت: خیلی از خوراکی‌های مخصوص عید، حاوی قند و شکر مصنوعیه. قند مصنوعی، یکی از مضرترین موارد برای سلامت کودکانه. اگه بچه‌ها توی عید تحرک کافی رو نداشته باشن، این قندها انباشته میشن و مشکلات کلیوی، گوارشی، پوسیدگی دندان‌ها و بدتر از همه دیابت رو برای بچه‌ها ایجاد می‌کنن.
- چربی: حتی خوراکی‌های مفید مثل آجیل و خشکبار هم اگه زیاد مصرف بشن، چربی خون رو بالا می‌برن. خانواده‌هایی که نگران تغذیه کودکان در عید نباشن، باید سال‌های بعدی به فکر کلسترول خون بچه‌هاشون باشن.
- کاهش ویتامین: تقریبا همه بچه‌های کوچک، آجیل و شیرینی رو به میوه و سبزیجات ترجیح میدن. حتی آدم بزرگ‌ها هم بین باقلوا و کرفس، باقلوا رو انتخاب می‌کنن. اما یکی از مشکلاتی که در اثر عدم رعایت تغذیه مناسب کودکان در عید پیش میاد، کاهش ویتامین‌های لازم برای رشد و سلامت اون‌ها است. کاهش ویتامین هم موجب پیش اومدن مریضی‌ها و مشکلات زیادی برای بچه‌ها در سنین بعدی میشه و حتی ممکنه رشد اون‌ها رو هم با اخلال مواجه کنه.
تغذیه نامناسب کودکان در عید
اما چه مواردی باید از لیست تغذیه کودکان در عید حذف یا مصرفشون خیلی کاهش پیدا کنه؟
گفتیم که سخته بچه‌ها رو کلا از خوردن یک سری غذاها و خوراکی‌ها منع کرد. ولی یک سری از اون‌ها انقدر مضر هستن که بهتره کلا مصرفشون قطع بشه. یک سری از غذاها هم هستن که نمیشه ازشون گذشت، ولی میشه مصرفشون رو خیلی کم کرد.
تغذیه‌های نامناسب برای کودکان در عید از جمله موارد زیر هستن:
- فستفودها: به طور کلی، غذاهای فراوری شده که آماده شدنشون هم زمان زیادی نمی‌بره، یکی از مضرترین غذاها برای کودکان هستن. به هیچ وجه عید رو بهونه هرشب فست فود خوردن نکنین. از اونجایی که فستفودها هم جزو غذاهایی هستن که نمیشه ازشون گذشت، بهتره که توی دوران عید یک یا نهایت دوبار فست‌فود مصرف کنین.
- چیپس و پفک: ده‌ها خوراکی و تنقلات هست که می‌تونه جایگزین چیپس و پفک‌هایی بشن که نصفشون هم باده. این خوراکی‌ها رو هم توصیه میشه به طور کلی مصرف نشه، ولی اگه نتونستین جلوی بچه‌ها مقاومت کنین، سعی کنین مصرف این خوراکی‌ها رو به شدت کاهش بدین.
- شکلات: بسیاری از شکلات هم مثل پفک و فست‌فود، جزو خوراکی‌های فراوری شده هستن. ولی شکلات هم نمیشه از لیست خوراکی‌های عید حذفشون کرد، پس حداقل سعی کنین شکلات‌های غیرفراوری شده، اون هم خیلی کم بخورین.
بهترین خوراکی‌های مناسب کودکان در عید
دوران عید که تعطیلی‌ها زیاده، زمان مناسبیه که عادات غذایی کودکان رو اصلاح کرد.
البته اگه شیرینی و شکلات‌ها بیشتر وقت‌ها روی میز و در دسترس کودکان باشن، این کارها سخت‌تر میشه. حتی وقتی که بقیه اعضای فامیل به عنوان خوبی به بچه‌ها شیرینی و شکلات میدن، اصلاح عادات تغذیه‌ای کودکان دشوارتر از همیشه میشه.
پس بهتره که همیشه خوراکی‌های سالم رو در دسترس بچه‌ها قرار بدین و از بقیه اعضای خانواده بخواین که به کودکان خوراکی‌های مضر ندن.
خیلی از مادرهای آگاه میدونن که از چه خوراکی‌هایی به عنوان تغذیه مناسب کودکان در عید استفاده کنن، اما در اینجا یک لیست از خوراکی‌های جذاب تهیه کردیم که می‌تونین از اون‌ها به عنوان تغذیه کودکان در عید استفاده کنین:
- میوه خشک: شاید بچه‌ها به خوردن میوه علاقه زیادی نشون ندن، اما اگه همون میوه رو خشک کنین، ببینین که بچه‌ها خیلی هم برای خوردن اون‌ها مشتاق باشن. میوه‌های خشک طعم شیرین‌تری نسبت به خود میوه دارن و خوردنشون هم راحت‌تره.
- آلو جنگلی خشک: بچه‌هایی که به خوراکی‌های ترش علاقه بیشتری نشون میدن، با خوردن آلو جنگلی شگفت‌زده میشن. آلو جنگلی رو بیشتر به صورت خشک شده مصرف می‌کنن. این میوه علاوه بر مزه ترش جذاب، خاصیت‌های زیادی هم داره و دستگاه گوارش رو هم شستوشو میده.
- شربت‌های سنتی ایرانی: شاید خیلی از خانواده‌ها به بچه‌هاشون آبمیوه‌های مختلفی بدن. این آبمیوه‌ها بهتره که طبیعی باشن و از مصرف آبمیوه‌های شرکتی باید پرهیز کرد. اما احتمالا کمتر خانواده‌ای به شربت‌های سنتی ایرانی توجه کنه. خاکشیر، شربت آبلیمو، خیار سکنجبین، شربت گلمحمدی، بهارنارنج و تخم شربتی، از جمله شربت‌های سنتی هستن که می‌تونین توی عید برای بچه‌هاتون درست کنین و از نوشیدن اون‌ها لذت ببرین.
- جو دوسر: یک میان وعده مغذی که به عنوان صبحانه هم میشه از اون استفاده کرد جو دو سره. البته خود جوی دو سر شاید برای بچه‌ها جذاب نباشه اما اگه با تکه‌های میوه و شکلات و شیر قاطی بشه، یک وعده غذایی کامل و خوشمزه رو برای بچه‌ها تشکیل میده.
- اسنک‌های خانگی: اسنک توی کشور ما غذای متشکل از نان تست و کالباس و پنیر میگن. شما می‌تونین برای خودتون اسنک‌های خانگی خوشمزه و سالم‌تری رو درست کنین. می‌تونین به جای کالباس از گوشت چرخکرده، قارچ، ذرت و ... استفاده کنین.
تنظیم برنامه تغذیه مناسب کودکان در عید
نکته‌ای که به اندازه تغذیه مناسب کودکان در عید اهمیت داره، تنظیم برنامه غذایی مناسب برای بچه‌ها است. دوران عید زمان شب‌نشینی‌ها و دورهمی‌هاست. خیلی از بچه‌ها ساعت خوابشون توی این مدت به هم می‌ریزه.
خانواده‌ها باید تلاش کنن تا ساعت خواب بچه‌ها و برنامه غذایی اون‌ها رو تنظیم کنن. دوره جامع آموزش تغذیه در همین روزهاست که به کمک شما میاد!
یک جدول مشابه جدول زیر می‌تونه به شما توی طراحی برنامه غذایی کمک بزرگی بکنه:
| روز / وعده غذایی | صبحانه | ناهار | عصرانه | شام |
|---|---|---|---|---|
| شنبه | - | - | - | - |
| یکشنبه | - | - | - | - |
| دوشنبه | - | - | - | - |
| سه‌شنبه | - | - | - | - |
| چهارشنبه | - | - | - | - |
| پنجشنبه | - | - | - | - |
| جمعه | - | - | - | - |
حجم مصرفی خوراکی در عید
حتی خانواده‌ها باید به فکر حجم مصرفی خوراکی‌ها در عید باشن. حتی اگه تغذیه مناسب کودکان در عید رو فراهم کنین ولی به پرخوری یا کم خوری بچه‌ها توجه نکنین، نمی‌تونین موجبات رشد اون‌ها رو به طور کامل فراهم کنین.
برای مثال اگه بچه‌ها توی عید روزی ۲۰ تا پسته بخورن، علاوه بر شکستن کمر پدر خانواده، مشکلات زیادی هم برای خودشون پیش میارن. بچه‌ها معمولن طبع گرمی دارن و مصرف بی‌رویه خوراکی‌هایی با طبع گرم، ذهن اون‌ها رو دچار تشویش میکنه و باعث میشه که بیشتر از قبل پرخاشگری کنن و بهونه بیارن.
جمع‌بندی
در طول این مقاله گفتیم که دوران عید، پر از شادی، خنده، مهمونی و خوراکی‌های خوشمزه است. اما همین دوران خوش ممکنه باعث بشه که بچه‌ها با مشکلات جسمانی زیادی رو به رو بشن.
خانواده‌هایی که به دنبال فراهم کردن تغذیه مناسب کودکان در عید هستن، می‌تونن با خوندن این مقاله، آگاهی بیشتری در این رابطه پیدا کنن و تغذیه مناسب کودکان در عید رو فراهم کنن.
آجیل‌ها به مقدار کافی، کشمش، میوه و سبزیجات جزو بهترین تغذیه مناسب برای کودکان در عیده.
آجیل‌ها و مغزدانه‌ها جزو مواد مغذی به حساب میان ولی اگه مصرف اون‌ها بیش از اندازه بشه ممکنه چربی و فشار خون بچه‌ها رو بالا ببره که اصلا مناسب نیست. به طور کلی ۳ الی ۵ دانه از هر کدام از آجیل‌ها مناسبه.
سعی کنین روی شکل و ترکیب رنگی غذاها کار کنین. این کارها باعث میشه که بچه‌ها به غذا خوردن تشویق بشن.
