نگار ناظم الشعرابه‌روز رسانی: ۱۴۰۴/۰۴/۲۴
116
اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان
عناوین مهمی که در این مقاله می‌خوانیم :
یکی از اختلال‌های شایع در زمینه اضطراب و یادگیری، اختلال خواندن هست. این مشکل باعث میشه فرد موقع مطالعه درست و روان، دچار دردسر بشه. وقتی یک دانش‌آموز دچار این اختلال بشه، ممکنه توی درس‌هاش هم با مشکلات بیشتری روبه‌رو بشه. واسه همین، شناخت و درمان به موقع این مشکل می‌تونه حسابی به پیشرفت تحصیلی بچه‌ها کمک کنه.
اختلال خواندن یعنی چه؟
اختلال یادگیری خواندن از اختلالات شایع مربوط به حافظه و و درک مطلبه و افراد مبتلا به این اختلال، در روان و رسا خوندن کلمات مشکل دارن. کودکانی که اختلال خوندن دارن در مهارت‌های زبانی دچار مشکل هستن و در مهارت‌های زبانی دیگه مثل نوشتن، درک جملات و تلفظ کلمات هم اشکال دارن.
بر اساس مطالعات انجام شده حدود 8 تا 10 درصد از کودکان به اختلال یادگیری مبتلا هستن. اختلال خواندن بیشتر از اختلالات دیگه در میان کودکان وجود داره و حدود 80 درصد از اختلالات یادگیری رو دیسلکسیا تشکیل میده.
انواع اختلال خواندن
اختلال خواندن انواع مختلفی داره که هر کدوم روی بخش خاصی از فرآیند یادگیری و درک مطلب تاثیر میذاره.
بعضی از این اختلال‌ها باعث میشن خوندن کند و سخت بشه، بعضی از اون‌ها هم باعث میشه درک مطلب پایین بیاد.
اختلال خواندن طبقه‌بندی‌های مختلفی داره که در زیر توضیح میدیم:
گروه اول: این افراد اختلال آوایی دارن و لغات زیادی رو توی ذهنشون ذخیره می‌کنن. ولی در هجی کردن اون‌ها ضعیف هستن. این افراد در تشخیص و تفکیک صداهای تشکیل‌دهنده کلمات (مثل آ، ب، س و...) مشکل دارن؛ به این می‌گن "اختلال آوایی" یا "نارساخوانی آوایی".
با این حال، چون ممکنه زیاد کتاب بخونن، تعداد زیادی واژه در ذهنشون ذخیره بشه؛ یعنی دایره واژگان خوبی دارن. اما چون مغزشون در بخش "تجزیه صداها" خوب کار نمی‌کنه، در هجی کردن (املا نوشتن) واژه‌ها دچار مشکل میشن؛ یعنی نمی‌تونن درست کلمات رو بنویسن، چون نمی‌تونن صداها رو به‌درستی از هم تشخیص بدن.
گروه دوم: در این گروه افراد می‌تونن بخونن و هجی کنن. ولی توی ساختار لغت دچار مشکل میشن. این جمله داره به نوع خاصی از اختلال خواندن اشاره می‌کنه که در اون، فرد می‌تونه کلمات رو بخونه و هجی کنه (یعنی از نظر ظاهری خوندن رو بلده)، اما در درک ساختار یا معنی کلمات، مشکل داره. منظور از «ساختار لغت» معمولاً بخش‌هایی مثل ریشه، پیشوند، پسوند، یا کاربرد درست اون لغت در جمله‌ست.
یعنی چی؟ یعنی این افراد ممکنه یک کلمه رو درست بخونن یا بنویسن، اما در درک معنی اون، یا استفاده درستش در جمله دچار مشکل میشن. به‌عبارت دیگه، خوندن براشون سطحیه و عمق معنایی یا زبانی کافی نداره.
گروه سوم: این افراد مشکل هر دو گروه رو با هم دارن. این حالت معمولاً اختلال خواندن ترکیبی یا نارساخوانی ترکیبی گفته میشه. این افراد هم در خواندن روان و درک مطلب مشکل دارن، و هم در نوشتن و هجی کردن درست واژه‌ها. یعنی مغزشون هم در پردازش صداهای کلمات خوب عمل نمی‌کنه، هم در شناخت و استفاده درست از کلمات.
دلیل اختلال خواندن چیست؟
کودکان مبتلا به این اختلال بیشتر در خانواده‌هایی زندگی می‌کنن که یکی از اعضای اون‌ها دچار این مشکل هستن؛ در نتیجه عوامل ژنتیکی نقش مهمی توی این بیماری داره. همچنین اختلال در ژن‌های کروموزومی می‌تونه باعث ابتلای فرد به اختلال یادگیری مثل اختلال در خوندن بشه.
از عوامل دیگر اختلال یادگیری خوندن در دانش آموزان، تعداد نورون‌های مغزی در قسمت مربوط به زبانه که منجر به نقص در عملکرد زبانی، مهارت‌های شنیداری، ضعف در مهارت‌های ادراک بینایی، حرکات چشمی و نقص در مهارت‌های مربوط به حافظه میشه و باید تحت درمان قرار بگیره. انواع اختلال اضطرابی هم در تشدید این بیماری تاثیر دارن.
علایم و نشانه‌های اختلال یادگیری خواندن
اختلال یادگیری خوندن و نوشتن در کودکان انواع مختلفی داره و ممکنه علائم و نشانه‌های اون در کودکان با هم متفاوت باشه. کودکانی که به صورت خفیف این مشکل رو دارن ممکنه فقط در خوندن دچار مشکل باشن، ولی در موارد شدیدتر علاوه بر خوندن روی مهارت‌های دیگه هم اثر منفی میذاره.
کودکان مبتلا به دیسلکسیا نشانه‌ها و علائم زیر رو دارن:
- مشکل گفتاری در زمان خوندن اشعار کودکانه
- عدم توانایی در تشخیص کلمات هم وزن
- عدم توانایی در یادگیری کلمات جدید
- عدم تشخیص درست حروف و تلفظ صحیح کلمات
- اختلال یادگیری خواندن در دوران مدرسه
- خوندن جملات به صورت کند و بریده بریده
- علاقه نداشتن به خوندن متن
- توجه نکردن به علائم نگارشی
- ناتوانی برای بخش کردن و صداکشی کلمات
- عدم توانایی در هجی کردن کلمات
- ناتوانی در یادگیری زبان دیگه
- عملکرد پایین در یادگیری حروف الفبا و عدم تلفظ درست
درمان اختلال خواندن چیست؟
با توجه به دیدگاه‌های مختلف در شناسایی علت وقوع دیسلکسیا، روش‌های درمانی متفاوتی برای اون وجود داره. خیلی از این کودکان علاوه بر اختلال خوندن به مشکلات دیگه مثل بیش فعالی، نقص در تمرکز و مشکلات اضطرابی مبتلا هستن و دارو درمانی می‌تونه تا حدی در کم کردن علائم تاثیر داشته باشه. هم زمان با دارو درمانی میشه از گفتار درمانی به عنوان یکی از بهترین درمان‌ها در این اختلال استفاده کرد.
دوره جامع درمان اختلالات اضطرابی اپلیکیشن فاب، به شما کمک می‌کنه تا در غلبه بر مشکلات اضطرابی و یادگیری کودک همراهش باشین. آگاهی والدین اولین قدم در درمان مشکلات روحی و روانی کودکانه؛ پس چه بهتر که این درمان و کنترل در محیط امن خونه اتفاق بیفته.
روش‌های درمانی برای اختلال خواندن در کودکان متفاوته و شامل آموزش خوندن به صورت اختصاصی متناسب با سطح توانایی هر فرد میشه. در بعضی توان‌بخشی‌ها با ارزیابی دقیق اختلالات خوندن، روی کودکان درمان‌های تخصصی انجام میشه و انواع مختلف این اختلالات به کمک کارشناسان گفتار درمانی قابل درمان و بررسی هستن.
نقش خانواده در درمان اختلال خواندن
پدر و مادرها می‌تونن با انتخاب بعضی کتاب‌های صوتی جذاب برای فرزندانشون فرصت خوندن و مطالعه رو فراهم کنن. توصیه میشه با کودکان اوقاتی رو برای خوندن متن‌های مناسب با صدای بلند صرف کنین. انتخاب کتاب‌های مورد علاقه کودکان تاثیر زیادی روی علاقه‌مند کردن کودکانتون به کتاب خوندن داره و از خستگی و بی‌حوصله شدنشون جلوگیری می‌کنه.
کتاب‌های مصور با موضوعات طنز برای کودکان و نوجوانان جذاب‌تره و اون‌ها رو هیجان‌زده می‌کنه. برای کودکان کوچک‌تر می‌تونین از اشعار کودکانه، شعر و بازی استفاده کنین تا راحت‌تر و سریع‌تر یاد بگیرن.
انتظار داشتن عملکرد کاملاً بدون نقص، مخصوصاً از کودکانی که دچار نارساخوانی هستن، می‌تونه باعث فشار زیادی روی اون‌ها بشه. بهتره به فرزندتون توضیح بدین که نارساخوانی یعنی چی، تا بدونه تقصیری نداره و این مشکلیه که با کمک و درمان قابل حل شدنه.
جمع بندی
گاهی هوش و توانایی کودک در سطح بالاییه، ولی توی زمینه‌هایی مثل مهارت نوشتن، مهارت خوندن و تلفظ کلمات با مشکل مواجه میشن. در چنین شرایطی کودکتون مثل همسن‌های دیگه خودش توانایی یادگیری مهارت‌های آموزشی خواندن و نوشتن رو نداره.
در صورت مبتلا بودن کودکتون به اختلال یادگیری در خوندن نگران نباشین؛ چون با استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌تونه در مسیر طبیعی به رشدش ادامه بده. اختلال یادگیری خوندن در دانش‌آموزان قابل درمانه؛ از این رو جای هیچ نگرانی وجود نداره. ولی اگه کودک رو به حال خودش رها کنین و انتظار داشته باشین این مشکل به مرور زمان خود به خود حل بشه باید گفت که اشتباه می‌کنین.
برای برطرف کردن این اختلال باید حتما از روش‌های درمانی درست و اصولی استفاده کرد. یکی از رایج‌ترین راه‌های درمان اختلال یادگیری خوندن در دانش آموزان و خیلی از اختلالات دیگه مثل انواع اختلال شخصیتی، آموزش به صورت تخصصیه. سطح این اختلال باید ابتدا توسط درمانگر متخصص ارزیابی شده و سپس اقدامات لازم برای درمان شروع بشه.
اختلال خواندن یعنی چه؟
اختلال خواندن از اختلالات شایع مربوط به یادگیریه و افراد مبتلا به این اختلال، در روان و رسا خوندن کلمات مشکل دارن. کودکانی که اختلال یادگیری خواندن دارن در مهارت‌های زبانی دچار مشکل بوده و علاوه بر خوندن در مهارت‌های زبانی دیگه مثل نوشتن، درک جملات و تلفظ کلمات هم اشکال دارن.
اختلال خواندن چند نوع داره؟
این مشکل انواع مختلفی داره؛<br><strong>نوع اول:</strong> این افراد اختلال خواندن آوایی دارن و لغات زیادی رو توی ذهنشون ذخیره می‌کنن ولی در هجی کردن اون‌ها ضعیف هستن. <br><strong>نوع دوم:</strong> در نوع دوم، افراد می‌خونن و هجی می‌کنن ولی در ساختار لغات دچار مشکل میشن. <br><strong>نوع سوم:</strong> این افراد مشکل هر دو نوع قبلی رو با هم دارن.
نقش خانواده برای درمان اختلال خواندن چیست؟
پدر و مادرها با روش‌های مختلف می‌تونن به بهبود اختلال خواندن در کودک کمک کنن؛ این روش‌ها داخل مقاله بیان شده.
