مهدیه حاجی‌حسینیبه‌روز رسانی: ۱۴۰۴/۰۱/۱۹
98
بهترین روش‌های خلاصه نویسی کنکور
عناوین مهمی که در این مقاله می‌خوانیم :
تا حالا شده به این فکر کنین حجم مطالبی که باید برای کنکور یاد بگیرین، چقدر زیاده؟ شاید پیش اومده که استرس زیادی رو بابت مفاهیم زیادی که باید یاد بگیرین تجربه کرده باشین. اما راهکار چیست؟
توصیه بیشتر مشاوران به دانش‌آموزان کنکوری، یادداشت برداری و خلاصه نویسی کنکوریه؛ اما کنکوری‌های کمی هستن که بدونن استفاده از روش‌های خلاصه نویسی برای کنکور چیه و چه اثر معجزه آسایی روی نتیجه اون‌ها می‌ذاره.
در این مقاله، قراره با هم همه چیز رو در مورد خلاصه نویسی یاد بگیریم و بفهمیم چرا انقدر مشاورها روی این روش یادگیری و مرور، تاکید دارن و چرا در مسیر آمادگی برای کنکور، خلاصه نویسی یکی از موثرترین ابزارهای در دسترس دانش‌آموزانه.
چرا باید خلاصه برداری برای کنکور استفاده کنیم؟
یکی از موثرترین روش‌های یادگیری فعال که کنکوری‌ها خیلی اسمش رو می‌شنون خلاصه نویسی برای کنکوره. اما چرا اهمیت خلاصه نویسی کنکور بالاست؟ اول باید ببینیم که خلاصه نویسی در یادگیری چه تاثیری می‌ذاره و چطوری ترس از شکست در کنکور رو از بین می‌بره.
برای تکمیل یادگیری، باید فرایند به خاطر سپاری و به یاد آوری در ذهن شکل بگیره. وقتی برای بار اول با مطلبی روبه‌رو میشیم، مدتی در حافظه کوتاه‌مدت ما باقی می‌مونه؛ اما در مرحله بعد، باید مطلب به حافظه بلندمدت منتقل بشه تا فرایند به یادآوری اون به سادگی اتفاق بیفته.
خلاصه نویسی کنکور، انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت رو به شکل موثری تسهیل می‌کنه. رفتار حافظه در این بخش از پروسه یادگیری، بر مبنای معناست و خلاصه نویسی، بر معنا در اطلاعات ورودی تاکید می‌کنه و معناهای جدید می‌سازه که تاثیر چشم‌گیری بر سرعت یادگیری داره.
مطالعات زیادی اثر خلاصه نویسی بر سطح یادگیری رو بررسی کردن و نتایج، همیشه اثربخشی این روش مطالعه فعال رو برای یادگیری دروس سنگین و حجیم نشون داده. در زمان کنکور، شما با حجم عظیمی از اطلاعات روبه‌رو هستین و باید ذهنتون رو وادار کنین تا در زمان کوتاهی، تمام این مطالب رو یاد بگیره و سر جلسه کنکور با استفاده از این اطلاعات تست‌ها رو تحلیل کرده و جواب درست رو به دست بیاره.
در این‌جاست که یادگیری بهترین روش خلاصه نویسی کنکور، قراره کارتون رو راحت کنه و شما رو در این رقابت نفس‌گیر جلو بندازه.
اصول خلاصه نویسی کنکور
خلاصه نویسی روش‌های زیادی داره؛ اما یک سری اصول اولیه باید در تمام روش‌های خلاصه نویسی رعایت بشن تا به شکل درست و موثر از این ابزار استفاده کنیم. در ادامه، به مهم‌ترین اصول خلاصه نویسی کنکور اشاره می‌کنیم که بهتون کمک می‌کنه بیشترین بهره رو از این روش ببرین.
مختصر بنویسین!
اسم این روش یادگیری مشخصه: خلاصه نویسی. شما قراره مطالب کتاب رو خلاصه کنین تا میزان یادگیری رو افزایش و زمان مرور رو کاهش بدین. پس قرار نیست منبع آموزشی رو جلوتون باز کرده و همه چیز رو عینا کپی کنین.
تمرکز در خلاصه نویسی، روی فهم بهتر مفاهیم و نکات کلیدیه. متن کتاب‌های درسی معمولا مفاهیم کلیدی رو به روش‌های مختلفی توضیح میده تا همه مطلب رو بفهمن. خلاصه نویسی کنکوری، باید به شما کمک کنه تا مفهوم رو از لابه‌لای توضیحات یاد بگیرین و بعد از یادگیری، درگیر این توضیحات نباشین.
حجم یک خلاصه نویسی ایده‌آل، در حد یک ششم مطالب اصلیه؛ اما کمی تمرین لازمه تا به این مهارت برسین. خلاصه نویسی برای کنکور نباید بیشتر از یک‌سوم مطالب باشه.
به زبان خودتون بنویسین!
هدف خلاصه نویسی برای کنکور، دسته‌بندی مطالب و یادگیریه.
استفاده از خلاصه نویسی‌هایی که یک نفر دیگه اون‌ها رو نوشته، فقط برای زمانی به درد می‌خوره که وقت خیلی کمی مونده و تنها راه چاره تلنبار کردن اطلاعات در مغزه تا دعا کنیم که سر جلسه، بتونیم ساده‌ترین نکات رو به یاد بیاریم. پس نباید به امید خریدن خلاصه‌های آماده، از یاد گرفتن روش‌های خلاصه‌برداری برای کنکور غافل بشیم.
خلاصه‌برداری رو با زبانی که باهاش راحت‌ترین انجام بدین؛ اگه به یاد آوردن کلمه یا عبارتی کار سختیه، تغییرش بدین و از هم‌معنی‌هایی که برای خودتون راحت‌تره، استفاده کنین.
از علامت‌ها و نشونه‌ها استفاده کنین تا زمان کمتری برای نوشتن و مرور کردن صرف بشه؛ مثلاً استفاده از یک رنگ خاص برای نشون دادن ارتباط با یک موضوع خاص که یادگیری رو هم بهتر می‌کنه.
موازی با مطالعه خلاصه بردارین، نه همزمان!
خلاصه نویسی کنکور باید بخشی از هر جلسه مطالعاتی باشه، اما اگه قبل از اینکه مطالب رو خوب یاد گرفته باشین شروع به خلاصه نویسی کنین، نمی‌تونین نکات مهم رو به راحتی تشخیص بدین و ممکنه نکات مهمی رو از قلم بندازین و مطالب حاشیه‌ای رو وارد خلاصه‌هاتون بکنین که مرور مطالب رو سخت می‌کنه.
خلاصه نویسی برای کنکور همزمان با یادگیری مطالب، سرعت یادگیری رو کم می‌کنه. در زمان فعالیت‌های سنگین فکری مثل یادگیری به تمام انرژی‌تون نیاز دارین که خلاصه‌برداری بخشی از این انرژی رو ازتون می‌گیره.
خلاصه نویسی برای کنکور زمانی بیشترین تاثیر رو دارن که مطالب رو کاملا یاد گرفته باشین و از اون‌ها برای تثبیت درس‌ها و تسهیل مرورهای بعدی استفاده کنین. می‌تونین همزمان از روش فاینمن، برای ایجاد خلاصه نویسی‌ها استفاده کنین.
از خلاصه‌ها برای مرور استفاده کنین!
خلاصه‌هایی که نوشتین، برای این نیست که بذارینشون توی قفسه کتاب‌ها و یادتون بره که حتی وجود داشتن. بهترین منبع جمع‌بندی شما در ماه‌های نزدیک به جلسه آزمون، به خصوص بعد از عید سال دوازدهم و یا شب‌های امتحان، این خلاصه نویسی‌ها هستن.
یکی از اصلی‌ترین دلایل تاثیر روش‌های خلاصه نویسی در کاهش استرس کنکور، امکان مرور سریع مطالبه؛ پس حتما منظم و مرتب خلاصه نویسی کنین. اون‌ها رو دائم مرور کرده، با منابع مطابقت بدین و نکات مهم جدیدی رو به یادداشت‌هاتون اضافه کنین که در حین تست‌زنی یا کلاس‌ها یاد گرفتین.
یک سیستم منظم برای پیدا کردن مطالب در بین یادداشت‌ها هم طراحی کنین. از خلاصه‌برداری روی برگه‌های کاغذ جداگونه خودداری کنین و از کلاسورها و دفترهای سیمی استفاده کنین.
برای تمام یادداشت‌هاتون تاریخ روز خلاصه نویسی رو بنویسین و یک فهرست منظم ایجاد کنین. استفاده از نشانگرهای چسبی در لبه کاغذها هم به پیدا کردن سریع چیزی که دنبالش می‌گردین، کمک می‌کنه.
انواع روش‌های خلاصه نویسی کنکور
روش‌های خلاصه‌برداری برای کنکور بسیار متنوع و زیادن. حتی بعد از یادگیری اصول خلاصه نویسی کنکور، می‌تونین روش‌های مخصوص به خودتون رو بسازین. سه روش خیلی معروف که از بهترین روش‌های خلاصه نویسی برای کنکور هستن رو در ادامه با هم مرور می‌کنیم.
خلاصه نویسی به روش کرنل
روش خلاصه نویسی کرنل یکی از ساده‌ترین روش‌های خلاصه نویسی برای کنکوره که یادگیری فعال رو تقویت می‌کنه و مناسب خلاصه‌برداری از کلاس‌های درس و ویدئوهای آموزشی هم هست.
در این روش همه چیز در یک صفحه کاغذ خلاصه میشه. با دو خط افقی، دو بخش کوچک در بالا و پایین صفحه جدا کنین و قسمت میانی رو به دو ستون نامساوی تقسیم کنین؛ به طوری که ستون سمت راست بیشترین مساحت رو داشته باشه.
بخش کوچک بالا برای عنوان و تاریخ یادداشت‌برداریه و ستون سمت راست محل یادداشت‌برداری از مطالبی که خوندین، تدریس معلم یا محتوای فیلم آموزشیه. در ستون سمت چپ سوالاتی که به ذهنتون می‌رسه رو یادداشت کرده و کلمات کلیدی رو می‌نویسین تا راحت‌تر مطالبی که نیاز دارین رو پیدا کنین.
بخش پایینی هم مربوط به خلاصه مطالب یادداشت شده در صفحه‌ست. حتی اگه مطالب در یک صفحه جای نگرفت و ادامه مطلب به صفحه بعد رفت، از این بخش چشم‌پوشی نکنین و مطالب هر صفحه رو جداگانه خلاصه کنین.
به همین سادگی یکی از موثرترین روش‌های خلاصه نویسی برای کنکور، به ابزاری برای یادگیری فعال شما تبدیل میشه. فراموش نکنین که در این روش، باید همواره فعالانه به موضوعات فکر کنین و سوال بپرسین و کلمات کلیدی مباحث رو مشخص کنین تا بهترین نتیجه رو بگیرین!
روش کرنل بهترین روش خلاصه‌برداری برای کنکوره و بیشترین تاثیر رو در کنار ویدیوهای آموزشی می‌ذاره. اگه دوست دارین از فیلم‌های آموزشی برای یادگیری مطالب استفاده کنین، یادتون نره که اپلیکیشن فاب هزاران ساعت فیلم آموزشی با کیفیت براتون تهیه کرده.
کافیه اپلیکیشن رو نصب کنین تا بدون هیچ محدودیتی، به اون‌ها دسترسی داشته باشین و شانس خودتون رو برای موفقیت در کنکور بالا ببرین.
خلاصه‌نویسی شاخه ای یا درختی
تمرکز اصلی این روش خلاصه نویسی برای کنکور، روی کشف ارتباطات و تثبیت مطالب با استفاده از این ارتباطاته. در زمانی که عبارت‌ها و نکات زیادی برای به خاطر سپردن وجود داره، کل مطالب رو به صورت نمودار درختی خلاصه‌برداری و جزئیات رو مثل برگ‌ها به تنه متصل می‌کنیم.
در شکل زیر یک نمونه نمودار درختی برای درک ارتباط بین انواع سیستم‌های دفاعی بدن رو مشاهده می‌کنین:
می‌تونین با استفاده از کلمات کلیدی، ارتباط بخش‌های مختلف مطالب با هم رو پیدا کنین و با استفاده از دیگر روش‌های خلاصه‌برداری برای کنکور جزئیات هر بخش رو خلاصه کنین. این روش به خصوص در مطالعه درس زیست‌شناسی خیلی کاربرد داره.
خلاصه نویسی جدولی
یکی از بهترین روش‌های خلاصه‌نویسی کنکور که باهاش حسابی توی وقت‌تون صرفه‌جویی می‌کنین، خلاصه‌نویسی جدولیه. توی این روش، اطلاعات به صورت دسته‌بندی شده در جدول قرار می‌گیره که باعث میشه هم مطالب رو بهتر درک کنین، هم موقع مرور، چشمتون سریع‌تر نکات مهم رو پیدا کنه.
چرا خلاصه‌نویسی جدولی برای کنکور مناسبه؟ چون ذهنمون موقع مطالعه عاشق نظم و طبقه‌بندیه! وقتی مطالب رو به جای یک متن طولانی، در جدول می‌چینیم، ارتباط بین نکات برامون روشن‌تر میشه و راحت‌تر در حافظه می‌مونه. این روش به خصوص برای درس‌هایی مثل زیست، دین و زندگی، تاریخ و جغرافیا عالیه، چون پر از نکات مقایسه‌ای و مفاهیمیه که باید کنار هم دیده بشن. در ادامه، یک نمونه جدول کاربردی رو بررسی می‌کنیم تا دقیق‌تر بدونین چطور می‌تونین ازش استفاده کنین.
| مفهوم | تعریف | مثال |
|---|---|---|
| میتوز | نوعی تقسیم سلولی که منجر به دو سلول دختر مشابه سلول مادر می‌شود. | رشد بدن، ترمیم زخم |
| میکروارگانیسم | جانداران بسیار ریزی که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند. | باکتری‌ها، ویروس‌ها |
| آنزیم آمیلاز | آنزیمی که نشاسته را به قندهای ساده‌تر تبدیل می‌کند. | بزاق دهان، پانکراس |
| هموگلوبین | پروتئینی در گلبول‌های قرمز که اکسیژن را حمل می‌کند. | انتقال اکسیژن در خون |
| گلیکولیز | اولین مرحله تنفس سلولی که در سیتوپلاسم انجام می‌شود. | تولید ATP در سلول‌ها |
استفاده از فلش کارت‌ها
یکی از روش‌های پرطرفدار و مؤثر در خلاصه‌نویسی و مرور مطالب استفاده از فلش‌کارت‌هاست. این تکنیک به‌خصوص برای حفظ مفاهیم، فرمول‌ها، لغات زبان، نکات کلیدی زیست و تاریخ، فوق‌العاده کاربردیه. فلش‌کارت‌ها معمولاً روی یک طرف شامل سؤال یا مفهوم کلیدی و در طرف دیگه، شامل جواب یا توضیح مربوطه میشن.
این کار باعث میشه ذهن، اطلاعات رو به شکل پرسش و پاسخ پردازش کنه. این روش همزمان حافظه فعال رو درگیر کرده و کمک می‌کنه مطالب بهتر و عمیق‌تر در ذهن ثبت بشن. به همین خاطر، فلش‌کارت یکی از بهترین ابزارهای مرور با فاصله زمانیه که باعث میشه اطلاعات به حافظه بلندمدت منتقل بشن.
فلش‌کارت‌ها رو هم میشه به‌صورت دستی روی کاغذ نوشت و هم از اپلیکیشن‌های دیجیتال مثل Anki یا Quizlet استفاده کرد. نسخه کاغذی بیشتر به درد اونایی می‌خوره که با نوشتن بهتر یاد می‌گیرن؛ در حالی که نسخه دیجیتالی این امکان رو میده که فلش‌کارت‌ها رو هر جا و هر زمان همراه خودتون داشته باشین.
نکته مهم در طراحی فلش‌کارت، اینه که مطالب باید کوتاه و خلاصه باشن تا مرورشون سریع و مؤثر باشه. بهترین روش اینه که هر فلش‌کارت فقط یک نکته رو پوشش بده؛ چون اگه اطلاعات زیادی توی یک کارت باشه، یادگیری سخت‌تر میشه. استفاده منظم از فلش‌کارت‌ها باعث میشه حتی سخت‌ترین مطالب کنکوری هم به راحتی در ذهن تثبیت بشن!
سخن پایانی
روش‌های زیادی برای خلاصه‌نویسی کنکور وجود داره؛ روش‌هایی به سادگیِ خط کشیدن زیر جملات کتاب، استفاده از هایلایترها یا حتی حاشیه نویسی در گوشه کتاب درسی یا مثل طراحی جدول، دسته‌بندی مطالب، رمز گذاری و علائم اختصاری یا طراحی فلش‌کارت‌ها.
در نهایت این شما هستین که با آزمون و خطا روش مناسب برای خودتون رو پیدا می‌کنین.
یادتون نره که خلاصه نویسی باید موازی با بهترین روش‌های مطالعه استفاده بشه. چون خلاصه نویسی یک روش مناسب برای مروره و قبل از اون باید با روش‌هایی مثل استفاده از ویدیوهای آموزشی خوب خوب مطالب رو یاد بگیرین و خلاصه نویسی کنکور رو از منابع معتبر و اصولی انجام بدین. فاب در تمام طول کنکور همراه شماست. اپلیکیشن ما رو نصب کنین تا استانداردترین آموزش کنکور رو دریافت کنین.
یادتون نره به مقاله امتیاز بدین. اگه از این مقاله راضی بودین و فکر می‌کنین به شما کمک کردیم، می‌تونین با امتیاز پنج ستاره بهمون انرژی بدین😌🤩!
مهم‌ترین روش‌های خلاصه نویسی برای کنکور کدوم روش‌ها هستن؟
سه روش بسیار موثر خلاصه نویسی کنکور روش کرنل، خلاصه نویسی درختی و خلاصه نویسی جدولی هستن که جزئیات اون‌ها به طور کامل در مقاله اومده!
چرا به روش‌های خلاصه نویسی در کنکور نیاز داریم؟
در زمان یادگیری هر چیزی، به روش‌های مرور موثر مثل خلاصه نویسی نیاز داریم، اما خلاصه نویسی برای کنکور یک الزامه؛ چون حجم زیادی از درس‌ها رو باید در زمان خیلی کوتاهی بخونین! پس باید مطمئن باشین که از بهترین روش‌های یادگیری و مرور استفاده می‌کنین.
