همه چیز درباره رشته مکاترونیک
رشته مکاترونیک، یکی از رشتههای جدید و در حال رشده که تلفیقی از 4 رشته از دنیای علوم مهندسیه؛ در واقع این رشته ترکیبی از رشتههای مهندسی الکتروتکنیک، مکانیک و کامپیوتر و گاهی اوقات کنترله. مهندسین رشته مکاترونیک در تولید و کنترل سیستمهای پیچیدهای مثل وسایل خانگی، خودروها، تجهیزات پزشکی و ماهوارهها نقش خیلی پررنگی دارن.
رشته مهندسی مکانیک، یک حوزه چند رشتهایه که هدف اون افزایش توانایی تحلیل، بررسی و حل مسئلههای پیچیده دانشآموزان هنرستانیه اما یک رشته دانشگاهی مهندسی هم هست. قبولی در این رشته به یک برنامهریزی کنکور ریاضی اصولی و دقیق نیاز داره.
همچنین این رشته به دانشآموزان هنرستانی این امکان رو میده که با دید مهندسی، تطبیق پذیری و انعطاف پذیری فارغالتحصیل شده و با داشتن این ویژگیها، در بهترین موقعیتهای شغلی مثل رباتیک، فناوریهای نانو و غیره مشغول به کار بشن و به درآمدهای خوبی برسن.
امروزه در سراسر دنیا به یک مهندس مکاترونیک خیلی احتیاج دارن. این که یک فرد بتونه نسبت به تمامی مراحل یک پروژه، نگاهی جامع و کلی مهندسی داشته باشه و توانایی مدیریت و کنترل پروژهها رو داشته باشه، قطعا میتونه موفقیتهای زیادی رو به دست بیاره و در موقعیتهای ویژهای هم مشغول به کار بشه.
اگه براتون سواله که رشته مهندسی مکاترونیک چیست؟ یا این که میخواین بدونین وضعیت بازار کار رشته مهندسی مکاترونیک به چه صورته، توصیه میکنیم که در ادامه این مقاله همراه ما باشین.
معرفی رشته مهندسی مکاترونیک
رشته مکاترونیک (Mechatronics)، از دو واژه مکا و ترونیک تشکیل شده. مکا به معنی مکانیسم و ترونیک به معنی الکترونیک. در این رشته تحصیلی به طراحی، ساخت و کنترل سیستمهای مکاترونیکی پرداخته میشه که از ترکیب اجزای الکترونیکی و مکانیکی تشکیل شدن.
این رشته به طور خاص روی ادغام فناوریهای مختلفی مثل الکتروتکنیک، مکانیک، کنترل و نرمافزار تمرکز داره تا سیستمهای هوشمند و کارآمدی رو به وجود بیاره. هدف اصلی رشته مکاترونیک اینه که سیستمهای پیشرفته و در عین حال سادهای رو توسعه بده که بتونن عملکردی بهینه، دقت بالا و انعطافپذیری زیادی داشته باشن.
شاید براتون جالب باشه که بدونین انجمن مکاترونیک در کشور ایران، اولین جایی بود که این رشته تحصیلی رو به صورت آکادمیک ارائه داد. شرکتهای مختلفی در صنعت ایران وجود داره که به کمک مهندسین این رشته تونستن امکانات و تجهیزات مهمی رو مثل دستگاههای پزشکی، دوربینهای پیشرفته، خودروهای هوشمند و خیلی از موارد دیگه رو طراحی، تولید و عرضه کنن.
تواناییهای لازم برای رشته مکاترونیک
همونطور که در ابتدای این مقاله گفته شد رشته مکاترونیک از ترکیب 4 رشته تشکیل شده که شامل رشتههای مهندسی الکترونیک، مکانیک و کامپیوتر و گاهی اوقات کنترله. بنابراین افرادی که قصد دارن وارد این رشته تحصیلی بشن باید سطح دانششون در دروس جبر، ریاضی، آمار، فیزیک، احتمالات و هندسه خیلی بالا باشه.
علاوه بر این موارد شاید براتون سوال باشه که رشته مهندسی مکاترونیک مناسب چه کسانی است؟ آیا باید تواناییهای خاصی داشته باشیم؟
طبق توضیحاتی که تاکنون در این مقاله گفته شده، رشته مکاترونیک بیشتر مناسب افرادیه که نسبت به همه چیز یک نگاه مهندسی، انعطافپذیری و تطبیقپذیری بالایی دارن. همچنین از نظر شخصیتی، افراد باید ویژگیهای زیادی مثل سختکوشی، توانایی بالا در تعامل با دیگران، خلاقیت و... داشته باشه. از جمله ویژگیها و تواناییهای لازم یک شخص برای ورود به این رشته جذاب میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- توانمندی در مدیریت
- تسلط به زبان انگلیسی
- توانمندی در تصمیمگیری
- داشتن ذهنی خلاقه و ایدهپرداز
- مهارت داشتن در تحلیل و حل مسائل
- توجه به فناوری و تکنولوژیهای نوین
- قابلیت انجام تحقیقات و پژوهشهای علمی
- علاقهمند بودن به شرکت در کارهای گروهی
- علاقهمند بودن به مباحث فیزیک، ریاضیات و مکانیک
- مهارت در استفاده از کامپیوتر و نرمافزارهای تخصصی
نحوه انتخاب رشته مهندسی مکاترونیک
برای این که بتونین در رشته مکاترونیک درس بخونین، دو تا مسیر پیش روتون قرار داره. اگه به رشته ریاضی علاقهمند هستین و فکر میکنین که میتونین در این رشته موفق باشین و در بهترین دانشگاهها ادامه تحصیل بدین، انتخاب رشته ریاضی در پایه نهم و شرکت در کنکور اون یکی از مسیرهاییه که توسط اون میتونین وارد رشته مکاترونیک بشین.
در رشته ریاضی، چیزهایی رو یاد میگیرین که پایه و اساس درسهای دانشگاهی هستن. یعنی همه درسهای رشته ریاضی که در مدرسه میخونین، پایه اصلی درسهاییه که باید در دانشگاه بخونین.
راه دومی که برای تحصیل در رشته مکاترونیک وجود داره، اینه که وارد هنرستانهای کاردانش و فنیحرفهای بشین. همه افرادی که در این رشته فارغالتحصیل شدن میتونن بعد از دریافت دیپلم، دو کار رو انجام بدن. اولین راه اینه که بعد از دریافت مدرک دیپلم، در بازار کار مشغول بشن. راه دوم اینه که در کنکورهای علمی کاربردی یا فنیحرفهای شرکت کنن و با قبولی در هر کدوم از این دو کنکور، در دوره کاردانی رشته مهندسی مکاترونیک تحصیل کنن.
رشته مکاترونیک در هنرستان
رشته تحصیلی مکاترونیک، یکی از رشتههای صنعت در هنرستانه. برای این که بتونین رشته مکاترونیک رو در هنرستان انتخاب کنین، باید حداقل نمرات رو در سال دهم به دست بیارین که عبارتند از:
فرهنگ و هنر | کار و فناوری | علوم تجربی | ریاضی |
---|---|---|---|
12 | 12 | 10 | 10 |
زمانی که دانشآموزان در این رشته فارغالتحصیل شدن و مدرک دیپلم رو دریافت کردن، میتونن در زمینههای زیر مشغول به کار بشن:
- تکنسین تعمیرات یخچال و فریزر
- متخصص برق صنعتی درجه2 و PLC
- تکنسین نصب درب و کرکرههای برقی
- نگهداری و تعمیرات دستگاههای اداری
- تکنسین نصب آبگرمکنهای خورشیدی
- متخصص تراشکاری و فرزکاری درجه 2
- کارشناس تعمیرات یونیت دندانپزشکی
- تحلیلگر و طراح سیستمهای میکروکنترلی
- کارشناس تعمیرات هیدرولیک و پنوماتیک
- کارشناس نصب سیستمهای هوشمند ساختمان
- توانایی بررسی و تحلیل نقشههای هیدرولیکی، الکتروهیدرولیکی و مکاترونیکی
- متخصص نصب سیستمهای حفاظتی و اعلام حریق (مثل: دوربین مداربسته، دزدگیر)
کتابهای درسی رشته مکاترونیک در هنرستان
دروس مکاترونیک هنرستان به تفکیک پایههای تحصیلی شامل موارد زیر هستن:
پایه دهم | پایه یازدهم | پایه دوازدهم |
---|---|---|
تعمیر و نگهداری تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، فیزیک، نقشهکشی فنی رایانهای، دانش فنی پایه، نصب و راهاندازی مصنوعات مکاترونیکی، دانش فنی پایه | مدیریت تولید، تعمیر و نگهداری سیستمهای هیدرولیک و پنوماتیک، شیمی، ساخت تجهیزات مکاترونیکی | دانش فنی تخصصی، نصب و راهاندازی سیستمهای کنترلی مکاترونیکی، نصب و راهاندازی تجهیزات هوشمند ساختمان |
نرم افزارهای تخصصی مهندسی مکاترونیک
برای برای ورود به بازار کار رشته مهندسی مکاترونیک و دستیابی به موفقیت، دانشجویان باید علاوه بر این که روی دروس دانشگاهی تسلط داشته باشن، باید برای بهبود و تقویت مهارتهای نرمافزاری خودشون هم زمان بذارن. نرمافزارهای تخصصی که بتونن در انجام کارهای مختلفی مثل محاسبات ریاضی، هوش مصنوعی، پردازش تصویر، سیمولینک و پردازش سیگنال به مهندسین این رشته کمک کنن.
از جمله نرمافزارهای تخصصی رشته مکاترونیک (Mechatronics) میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کتیا (Catia)
- متلب (Matlab)
- آردوینو (Arduino)
- پروتئوس (Proteus)
- سالیدورک (Solidworks)
- کد ویژن (CodeVisionAVR)
دانشگاههای برتر مهندسی مکاترونیک
رشته مهندسی مکاترونیک در دانشگاههای غیرانتفاعی، آزاد و دولتی پذیرش داره. در این قسمت از مقاله قصد داریم لیستی از دانشگاههای برتر مهندسی مکاترونیک رو در اختیارتون قرار بدیم:
- دانشگاه اراک
- دانشگاه تهران
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه گلستان
- دانشگاه نیشابور
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه چمران اهواز
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه حکیم سبزواری
- دانشگاه محقق اردبیلی
- دانشگاه صنعتی ارومیه
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه صنعتی شاهرود
- دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
- دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی
- دانشگاه صنعتی مالک اشتر پردیس شاهین شهر اصفهان
گرایشهای رشته مهندسی مکاترونیک برای ادامه تحصیل چه هستند؟
دانشجویانی که در رشته مکاترونیک فارغالتحصیل میشن و مدرک کارشناسی رو دریافت میکنن، برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسیارشد باید یکی از گرایشهای زیر رو انتخاب کنن:
- نانومکاترونیک
- بیومکاترونیک
- ارتباط جنبی انسان، ماشین و کامپیوتر
- خودکارسازی (اتوماتیک و کنترل تولید)
- طراحی رباتها و سیستمهای مکاترونیکی
لازمه بدونین که هر کدوم از این گرایشهای رشته مهندسی مکاترونیک در مقطع دکترا هیچ پذیرشی نداره، اما همه فارغالتحصیلان این فرصت رو دارن که در سایر رشتههای مهندسی مثل مهندسی پزشکی، مهندسی مکانیک، مهندسی کامپیوتر (گرایشها: هوش مصنوعی و رباتیک)، مهندسی برق (گرایشها: کنترل) و مدیریت ادامه تحصیل بدن.
رشته مکاترونیک با رباتیک چه تفاوتهایی داره؟
اگه بخوایم درباره تفاوت رشته مکاترونیک با رباتیک رو توضیح بدیم، باید گفت که از قبل ورودی سیستمهای مکاترونیکی تعیین شده. به عنوان مثال تصویری از یک ماشین لباسشویی رو به خاطر بیارین که نوع عملکردش با فشردن دکمهها تغییر میکنه.
یا این که چراغ راهنمایی رانندگی رو تصور کنین که عملکردش هر چند ثانیه یک بار تغییر میکنه. هر دوی این مثال برای کنترل عملکردشون از هوش مصنوعی استفاده نمیشه.
بیاین کمی سادهتر با هم صحبت کنیم؛ اگه بخوایم یک چراغ راهنمایی رانندگی با سیستم پیشرفته رباتیک داشته باشیم، باید به کمک دوربین و تجمع جمعیت رنگش تغییر کنه. لازمه بدونین که سیستمهای رباتیک کاملا خودمختار هستن و بدون نیاز به فکر و محاسبات انسانی عمل میکنن.
بازار کار رشته مهندسی مکاترونیک
رشته مکاترونیک به دلیل این که از ترکیب 4 رشته تشکیل شده و از علوم مهندسی بهره برده، در زمینههای مختلفی مثل صنایع پتروشیمی، پالایشگاه، سیمان، نیروگاو و تولید لوازم خانگی کاربرد داره. از طرفی هم مکاترونیک، رشتهای نوظهور و تقریبا ناشناختهست.
به همین دلیل موقعیتهای شغلی متعددی وجود داره که فارغالتحصیلان این رشته به راحتی میتونن وارد بازارکار بشن.
به خصوص افرادی که در این رشته فارغالتحصیل شدن و روی یکی از شاخههای مهندسی کامپیوتر، مکانیک، برق، خودرو و رباتیک مسط هستن، میتونن به سرعت وارد بازار رشته مهندسی مکاترونیک بشن و به درآمدهای خیلی خوبی برسن. فرصتهای شغلی مهندسی مکاترونیک عبارت است از:
- هوافضا
- مهندسی معدن
- فناوریهای نانو
- مهندسی زیستی
- سختافزار و نرمافزار
- محاسبات و الکترونیک
- طراحی و ساخت رباتها
- زمینههای نظامی و تسلیحات
- ساخت پیشرفته و خودکارسازی
جمعبندی
رشته مکاترونیک، یکی از رشتههای شاخه مهندسیه که از ترکیب 4 رشته تحصیلی تشکیل شده. این رشته در دانشگاههای آزاد، غیر انتفاعی و دولتی از مقاطع کارشناسی تا دکترا پذیرش داره. دانشآموزان علاقهمند به این رشته از دوره هنرستان میتونن این رشته رو انتخاب کنن و درس بخونن.
به دلیل این که فرصتهای شغلی زیادی در بازارکار رشته مهندسی مکاترونیک وجود داره، دانشجویان بعد از فارغالتحصیلی میتونن در یکی از شاخههای مهندسی مثل هوافضا، زمینههای نظامی، رباتیک و... فعالیت کاری خودشون رو شروع کنن و به درآمد برسن.
ما در این مقاله سعی کردیم که اطلاعات کاملی درباره رشته مکاترونیک در اختیارتون قرار بدیم. اگه به این رشته علاقهمند هستین، امیدواریم که خوندن این مقاله بتونین برای تحصلیل یا عدم تحصیل در این رشته جذاب تصمیمی درست بگیرین.
اگه تصمیم خودتون برای ادامه تحصیل در این رشته رو گرفتین، فاب تا رسیدن به هدف همراه شما میمونه. برای قبولی در این رشته نیاز به برنامهریزی درسی دقیق و منظم دارین تا با استفاده منابع کامل و جامع آموزش دروس متوسطه دوم رو دنبال کنین. فاب ساعتها ویدیوی آموزشی برای تمام دروس داره تا تمام ایرادات درسی رفع بشن و به هدفی که دارین برسین!
رشته مکاترونیک، تلفیقی از رشتههای مهندسی کامپیوتر، الکتروتکنیک، مکانیک و گاهی اوقات کنترل محسوب میشه. فارغالتحصیلان میتونن در زمینه تولید، کنترل و حفظ تجهیزات صنعتی مشغول به کار بشن.
دانشجویانی که در مقطع کارشناسی این رشته فارغالتحصیل میشن، برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد میتونن وارد یکی از گرایشهای زیر بشن:<br>نانومکاترونیک<br>بیومکاترونیک<br>ارتباط جنبی انسان، ماشین و کامپیوتر<br>خودکارسازی (اتوماتیک و کنترل تولید)<br>طراحی رباتها و سیستمهای مکاترونیکی
دیدگاه و نظرات
آموزش هر پایه سالانه فقط با روزی 1000 تومن